κείμενο από το ypodomes.com
Με πολύ προσοχή διαβάζω τα δημοσιεύματα των τελευταίων εβδομάδων σε σχέση με τα μεγάλα έργα υποδομής και μαζί με την εικόνα που σχηματίζω καθημερινά, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα πως υπάρχουν δύο τύποι έργων στη χώρα.
Αυτοί οι 2 τύποι έργων, επί της ουσίας είναι και η μόνιμη κατάρα στα μεγάλα έργα υποδομής εδώ και δεκαετίες. Από τη μία έχουμε τα μεγάλα έργα που έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα πριν φτάσουν να δημοπρατηθούν και τελικά κατασκευάζονται με μία σχετική ευρυθμία και πολύ κοντά στον αρχικό χρόνο δημοπράτησης τους. Αυτός είναι ο πρώτος τύπος έργων που ευτυχώς δεν μας απασχολεί.
Από την άλλη, έχουμε τα έργα που δημοπρατούνται «πάση θυσία». Είναι έργα με πολιτικό αντίκτυπο που συνήθως δημοπρατούνται έχοντας είτε ανώριμες είτε άστοχες μελέτες, χωρίς σωστή πρόβλεψη για τις απαλλοτριώσεις, για τα αρχαιολογικά και για τις παρακάμψεις δικτύων. Αυτά τα έργα, συνήθως τελειώνουν αρκετά χρόνια αργότερα από το προβλεπόμενο, με αυξημένο κόστος με απαιτήσεις των αναδόχων και άλλα τέτοια ελληνικά.
Η κατάρα στα έργα είναι να δημοπρατούμε έργα σώνει και καλά, χωρίς την ανάλογη προετοιμασία. Είναι φιλοσοφία άλλης εποχής, που στο σημερινό γίγνεσθαι απλά είναι άτοπη. Τα παραδείγματα αυτά τα βλέπουμε σήμερα στην καθημερινότητα μας.
Τρανό παράδειγμα είναι τα έργα στους αυτοκινητόδρομους. Όταν δημοπρατήθηκαν, ενώ υπήρχε η γνώση για την χρονοβόρα διαδικασία στις απαλλοτριώσεις, η πρόβλεψη ήταν ότι σε 12 μήνες θα έχουν αποδοθεί όλοι οι χώροι. Σήμερα, 9 χρόνια μετά την προκήρυξη αυτών των έργων υπάρχουν ακόμα ανοιχτά μέτωπα στις απαλλοτριώσεις. Να μην αναφερθούμε βέβαια στα έργα του Μετρό Θεσσαλονίκης, όπου εκεί έχουν γίνει μελετητικές αστοχίες απαράδεκτες για το μέγεθος του έργου.
Αυτό, δείχνει και μία ανωριμότητα στον τρόπο διαχείρισης της παραγωγής έργων. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, πρέπει να δημοπρατούνται τα πιο ώριμα μελετητικά και προετοιμασμένα έργα. Η εμπειρία που έχει μαζευτεί όλα αυτά τα χρόνια μπορεί να δώσει στις επιφορτισμένες δημόσιες υπηρεσίες το όπλο για να ωθούν ένα έργο σε κατασκευή.
Τώρα που ξεκινά το νέο ΕΣΠΑ, προκειμένου να μην χάνονται υπερπολύτιμοι για τη χώρα πόροι πρέπει κάθε έργο που θα παίρνει την άγουσα για την υλοποίηση να δημοπρατείται έχοντας τα δικά του όπλα:
-Ολοκληρωμένες μελέτες
-Ρυθμισμένες απαλλοτριώσεις
-Γνώση των πιθανών αρχαιολογικών ευρημάτων
-Έτοιμες κυκλοφοριακές μελέτες (που εφαρμόζονται κατά τη διάρκεια του έργου)
-Συνεργασία από πριν με Περιφέρεια, Δήμους, εταιρείες δικτύων
-Αυστηρότερα χρονοδιαγράμματα
Στην Ελλάδα του 2014 τα παραπάνω προς το παρόν είναι ουτοπία. Αυτό δίνει το πεδίο στο να γίνονται ξεχειλωμένα έργα (από όλες τις απόψεις) με αβέβαιο χρονικό ορίζοντα. Με τη σημερινή κατάσταση οι μόνιμοι κατηγορούμενοι είναι οι τεχνικές εταιρείες (κακώς κατά την άποψη μου).
Αν σου πει κάποιος ότι έναντι αμοιβής θέλω στις επόμενες 2 ώρες να μου καθαρίσεις το δρόμο μπροστά από το σπίτι μου αλλά, έχει παρκαρισμένα αυτοκίνητα, έχει πράγματα τοποθετημένα πάνω στο πεζοδρόμιο, δεν έχει αποκλείσει το τμήμα του δρόμου, τότε φταις εσύ που δεν μπορείς να το κάνεις ή μήπως εκείνος που σε φώναξε τώρα χωρίς να ξεπαρκάρει το αυτοκίνητο, να βγάλει τα πράγματα από το πεζοδρόμιο και να αποκλείσει για 2 ώρες το δρόμο;
Αυτή είναι η σύγχρονη κατάρα των έργων. Να δημοπρατούμε έργα χωρίς τη σωστή προετοιμασία, χωρίς τη σωστή κηδεμονία. Δε μιλάω για άλλα προβλήματα που προκύπτουν όπως ενστάσεις στο ΣτΕ, τις παράδοξες εκπτώσεις ή τις γνωστές κοκορομαχίες των υποψηφίων που υποδαυλίζουν και καθυστερούν ένα έργο και τη χρηματοδότηση του. Αυτό είναι άλλη πληγή που πρέπει να δούμε πως θα την επουλώσουμε.
Το Κράτος σαν κράτος πρέπει να εκσυγχρονίσει το μηχανισμό του, από την εμπειρία του να δημιουργήσει ένα πιο ασφαλές πεδίο στα έργα, γιατί το ΕΣΠΑ και οι πόροι για τις Δημόσιες Επενδύσεις είναι πλέον πολύτιμες, άλλα τελικά δεν υπάρχει και λόγος κάτι που μπορεί να γίνει σωστά, εμείς να το κάνουμε στρεβλά.
Με πολύ προσοχή διαβάζω τα δημοσιεύματα των τελευταίων εβδομάδων σε σχέση με τα μεγάλα έργα υποδομής και μαζί με την εικόνα που σχηματίζω καθημερινά, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα πως υπάρχουν δύο τύποι έργων στη χώρα.
Αυτοί οι 2 τύποι έργων, επί της ουσίας είναι και η μόνιμη κατάρα στα μεγάλα έργα υποδομής εδώ και δεκαετίες. Από τη μία έχουμε τα μεγάλα έργα που έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα πριν φτάσουν να δημοπρατηθούν και τελικά κατασκευάζονται με μία σχετική ευρυθμία και πολύ κοντά στον αρχικό χρόνο δημοπράτησης τους. Αυτός είναι ο πρώτος τύπος έργων που ευτυχώς δεν μας απασχολεί.
Από την άλλη, έχουμε τα έργα που δημοπρατούνται «πάση θυσία». Είναι έργα με πολιτικό αντίκτυπο που συνήθως δημοπρατούνται έχοντας είτε ανώριμες είτε άστοχες μελέτες, χωρίς σωστή πρόβλεψη για τις απαλλοτριώσεις, για τα αρχαιολογικά και για τις παρακάμψεις δικτύων. Αυτά τα έργα, συνήθως τελειώνουν αρκετά χρόνια αργότερα από το προβλεπόμενο, με αυξημένο κόστος με απαιτήσεις των αναδόχων και άλλα τέτοια ελληνικά.
Η κατάρα στα έργα είναι να δημοπρατούμε έργα σώνει και καλά, χωρίς την ανάλογη προετοιμασία. Είναι φιλοσοφία άλλης εποχής, που στο σημερινό γίγνεσθαι απλά είναι άτοπη. Τα παραδείγματα αυτά τα βλέπουμε σήμερα στην καθημερινότητα μας.
Τρανό παράδειγμα είναι τα έργα στους αυτοκινητόδρομους. Όταν δημοπρατήθηκαν, ενώ υπήρχε η γνώση για την χρονοβόρα διαδικασία στις απαλλοτριώσεις, η πρόβλεψη ήταν ότι σε 12 μήνες θα έχουν αποδοθεί όλοι οι χώροι. Σήμερα, 9 χρόνια μετά την προκήρυξη αυτών των έργων υπάρχουν ακόμα ανοιχτά μέτωπα στις απαλλοτριώσεις. Να μην αναφερθούμε βέβαια στα έργα του Μετρό Θεσσαλονίκης, όπου εκεί έχουν γίνει μελετητικές αστοχίες απαράδεκτες για το μέγεθος του έργου.
Αυτό, δείχνει και μία ανωριμότητα στον τρόπο διαχείρισης της παραγωγής έργων. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, πρέπει να δημοπρατούνται τα πιο ώριμα μελετητικά και προετοιμασμένα έργα. Η εμπειρία που έχει μαζευτεί όλα αυτά τα χρόνια μπορεί να δώσει στις επιφορτισμένες δημόσιες υπηρεσίες το όπλο για να ωθούν ένα έργο σε κατασκευή.
Τώρα που ξεκινά το νέο ΕΣΠΑ, προκειμένου να μην χάνονται υπερπολύτιμοι για τη χώρα πόροι πρέπει κάθε έργο που θα παίρνει την άγουσα για την υλοποίηση να δημοπρατείται έχοντας τα δικά του όπλα:
-Ολοκληρωμένες μελέτες
-Ρυθμισμένες απαλλοτριώσεις
-Γνώση των πιθανών αρχαιολογικών ευρημάτων
-Έτοιμες κυκλοφοριακές μελέτες (που εφαρμόζονται κατά τη διάρκεια του έργου)
-Συνεργασία από πριν με Περιφέρεια, Δήμους, εταιρείες δικτύων
-Αυστηρότερα χρονοδιαγράμματα
Στην Ελλάδα του 2014 τα παραπάνω προς το παρόν είναι ουτοπία. Αυτό δίνει το πεδίο στο να γίνονται ξεχειλωμένα έργα (από όλες τις απόψεις) με αβέβαιο χρονικό ορίζοντα. Με τη σημερινή κατάσταση οι μόνιμοι κατηγορούμενοι είναι οι τεχνικές εταιρείες (κακώς κατά την άποψη μου).
Αν σου πει κάποιος ότι έναντι αμοιβής θέλω στις επόμενες 2 ώρες να μου καθαρίσεις το δρόμο μπροστά από το σπίτι μου αλλά, έχει παρκαρισμένα αυτοκίνητα, έχει πράγματα τοποθετημένα πάνω στο πεζοδρόμιο, δεν έχει αποκλείσει το τμήμα του δρόμου, τότε φταις εσύ που δεν μπορείς να το κάνεις ή μήπως εκείνος που σε φώναξε τώρα χωρίς να ξεπαρκάρει το αυτοκίνητο, να βγάλει τα πράγματα από το πεζοδρόμιο και να αποκλείσει για 2 ώρες το δρόμο;
Αυτή είναι η σύγχρονη κατάρα των έργων. Να δημοπρατούμε έργα χωρίς τη σωστή προετοιμασία, χωρίς τη σωστή κηδεμονία. Δε μιλάω για άλλα προβλήματα που προκύπτουν όπως ενστάσεις στο ΣτΕ, τις παράδοξες εκπτώσεις ή τις γνωστές κοκορομαχίες των υποψηφίων που υποδαυλίζουν και καθυστερούν ένα έργο και τη χρηματοδότηση του. Αυτό είναι άλλη πληγή που πρέπει να δούμε πως θα την επουλώσουμε.
Το Κράτος σαν κράτος πρέπει να εκσυγχρονίσει το μηχανισμό του, από την εμπειρία του να δημιουργήσει ένα πιο ασφαλές πεδίο στα έργα, γιατί το ΕΣΠΑ και οι πόροι για τις Δημόσιες Επενδύσεις είναι πλέον πολύτιμες, άλλα τελικά δεν υπάρχει και λόγος κάτι που μπορεί να γίνει σωστά, εμείς να το κάνουμε στρεβλά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου