κείμενο από το ypodomes.com
Με ζημιές έκλεισαν, το 2011, όλοι οι μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι της Ελλάδας. Σε μια χρονιά, με εξαίρεση τον «Μορέα», που είχαν ανασταλεί οι εργασίες κατασκευής, οι αυτοκινητόδρομοι είδαν τα έσοδά τους να συρρικνώνονται, εξαιτίας της μειωμένης διέλευσης οχημάτων.
Πλέον, δυο λύσεις υπάρχουν:
Ή καταγγέλλονται οι συμβάσεις και επαναπροκηρύσσονται τα έργα ή τροποποιούνται βασικοί όροι των δανείων και του φυσικού αντικειμένου.
Στελέχη της J&P Άβαξ, όσο και της Ελλάκτωρ εξέφρασαν, στις ετήσιες τακτικές γενικές συνελεύσεις, μερική αισιοδοξία για την κατάληξη των διαπραγματεύσεων με τις τράπεζες.
Την παρούσα περίοδο αναμένονται να εναταθούν οι διαπραγματεύσεις Δημοσίου – κατασκευαστών – τραπεζών, έπειτα από τις συνεχείς παραινέσεις για εξεύρεση λύσης, τόσο από πλευράς της «Ομάδας Δράσης», όσο και της ΕΕ.
«Βουτιά» στις πωλήσεις από τα διόδια
Η χρηματοδοτική συμβολή των διοδίων, στην κατασκευή των 5 σύγχρονων αυτοκινητοδρόμων της χώρας (Νέα Οδός, Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Ολυμπία Οδός, Μορέας) ανέρχεται στα 2,3 δισ., αποτελώντας ουσιαστικά το «οξυγόνο» των συμβάσεων παραχώρησης.
Από την έναρξη των συμβάσεων παραχώρησης και ως και τον Αύγουστο του 2011, οι πέντε αυτοκινητόδρομοι είχαν συνολικά έσοδα από διόδια άνω των 800 εκατ. ευρώ. Οι μεγάλες διαφορές οφείλονται στη διαφορετική έναρξη των συμβάσεων παραχώρησης, αλλά και στον αριθμό των σταθμών διοδίων.
Ως τα τέλη του 2010, οπότε και υπάρχει πληθώρα στατιστικών στοιχείων, οι χρήστες των αυτοκινητοδρόμων, μέσω των διοδίων, είχαν καταβάλλει 557 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, τα ιδία κεφάλαια που είχαν εκταμιεύσει οι παραχωρησιούχοι έφταναν μόλις τα 235 εκατ. ευρω (δεν περιλαμβάνονται τα δευτερογενή δάνεια).
Από την πλευρά τους, οι τράπεζες είχαν εκταμιεύσει μέσω της χρηματοδοτικής τους συμβολής και των κύριων δανείων περί το 1 δις. και το Δημόσιο με την ΕΕ 984 εκατ.
Ωστόσο, το 2011 οι κυριότεροι αυτοκινητόδρομοι, όπως η «Νέα Οδός» (Αντίρριο – Ιωάννινα, Αθήνα – Μαλιακός, Σχηματάρι – Χαλκίδα), η «Ολυμπία Οδός» (Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα – Πύργος – Τσακώνα) και ο «Μορέας» (Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα, Λεύκτρο – Σπάρτη) είχαν πτώση εσόδων και ζημιογόνο αποτέλεσμα.
Η «Νέα Οδός» είδε τα έσοδά της να μειώνονται στα 65,9 εκατ. από 74,6 εκατ. το 2010, η «Ολυμπία Οδός» στα 68,2 εκατ. από 74,9 εκατ. και ο «Μορέας» στα 155,9 εκατ. από 282,9 εκατ.
Αντίθετα, αυξήσεις στα έσοδα σημειώθηκαν στον αυτοκινητόδρομο «Αιγαίου» και «Κεντρικής Ελλάδας», εξαιτίας της λειτουργίας νέων σταθμών διοδίων και της αναπροσαρμογής τους.
Υπενθυμίζεται ότι, τα συνολικά έσοδα Δημοσίου και ιδιωτών από τους 5 οδικούς άξονες, σε βάθος 30ετίας, έχουν προϋπολογιστεί στα 60 δις. ευρώ.
Η πρόβλεψη των εσόδων έγινε το 2007, λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές συνθήκες της περιόδου, οι οποίες έχουν διαψευσθεί.
Η δραματική μείωση του κυκλοφοριακού όγκου σε επίπεδα του 20-30% και η άνοδος της βενζίνης αποτελούν τις κύριες αιτίες για τη συρρίκνωση των οικονομικών μεγεθών των εταιρειών παραχώρησης.
Το κίνημα «Δεν Πληρώνω» έχει ξεφουσκώσει, καθώς αυτοί που δεν πληρώνουν πλέον διόδια ανέρχονται στο 1,5%.
Σύμφωνα με τις παραδοχές του 2007, τα έσοδα του Δημοσίου από τις 30ετείς συμβάσεις παραχώρησης θα προσέγγιζαν τα 20 δις., ενώ των παραχωρησιούχων τα 40 δις.
Αναζητείται ο επιμερισμός του κόστους κινδύνου
Σε όλες τις συμβάσεις οι ξένες τράπεζες ανέρχονται σε αριθμό μεταξύ 6-14 και οι ελληνικές μεταξύ 6-11.
Η μεγαλύτερη έκθεση ξένης τράπεζας (σε ποσοστό) είναι στον «Αυτοκινητόδρομο Αιγαίου» με 10,38% και ελληνικής, πάλι στον ίδιο αυτοκινητόδρομο, σε ποσοστό 13,8%.
Οι τράπεζες ανέστειλαν εδώ και 1,5 χρόνο τη χρηματοδότηση, θεωρώντας τα έργα μη βιώσιμα (μείωση κυκλοφοριακού όγκου), σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα αρχικά επιτόκια, που είχαν προσφέρει στους κατασκευαστές, ήταν πλέον ασύμφορα γι΄ αυτές.
Η άρση του αδιεξόδου φαίνεται να εκπορεύεται από την αποδέσμευση εγγυήσεων 1 δις. ευρώ από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ. Το ποσό αυτό θα δοθεί στην ΕΤΕπ, η οποία με τη σειρά της θα παράσχει στις ξένες (κυρίως) τράπεζες τη δυνατότητα αποχώρησης από τα έργα.
Η υποκατάσταση ορισμένων τραπεζών από την ΕΤΕπ θα αλλάξει το άσχημο κλίμα μεταξύ τραπεζών, παραχωρησιούχων και Δημοσίου, επιτρέποντας την σταθερή επανακαταβολή των δανείων, άρα και την ομαλή εξέλιξη των έργων.
Αυτό που συζητείται είναι ένα μέσο καταμερισμού των κινδύνων, με βάση το «ισπανικό μοντέλο».
«Καρκινοβατούν» τα έργα, πολύ πίσω η «Ολυμπία Οδός»
Συνολικά, κατασκευάζονται 720 χλμ. νέων αυτοκινητοδρόμων και αναβαθμίζονται 530 χλμ. υφιστάμενων οδών. Επιπλέον, το Δημόσιο παραδίδει στους παραχωρησιούχους για κατασκευή και λειτουργία νέα τμήματα αυτοκινητοδρόμων μήκους 166 χλμ.
Το κόστος κατασκευής των οδικών αξόνων κυμαίνεται σημαντικά, ανάλογα με τη γεωγραφία της περιοχής. Ενδεικτικό είναι το μέσο κόστος κατασκευής της Εγνατίας Οδού που έφτασε τα 8,5 εκατ. ανά χιλιόμετρο. Στα πεδινά τμήματα έφτανε τα 5,95 εκατ., ενώ στα ορεινά ως και τα 24,6 εκατ.
Το μέσο κόστος κατασκευής του οδικού άξονα ΠΑΘΕ ήταν 7,9 εκατ., της Ιόνιας Οδού 6,6 εκατ. και του τμήματος Κόρινθος – Πάτρα – Πύργος – Τσακώνα στα 7 εκατ. το χιλιόμετρο.
Για την «Ολυμπία Οδό» (Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα – Πύργος – Τσακώνα), στελέχη της J&P Άβαξ επισήμαναν, στη γενική συνέλευση, ότι η πρόοδος των έργων ανέρχεται στο 29%, χαρακτηρίζοντας την ως τη πιο δύσκολη εργολαβία.
Για τον «Αυτοκινητόδρομο Αιγαίου» (Μαλιακός – Κλειδί, περιλαμβάνει τις σήραγγες των Τεμπών) ανέφεραν ότι η πρόοδος των έργων φτάνει το 64%.
Για τον «Μορέα» (Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα, Λεύκτρο – Σπάρτη) υπογράμμισαν ότι το έργο έχει φτάσει στο 76%, έχοντας εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, επομένως η αποπεράτωση θεωρείται δεδομένη. Το τμήμα Παραδείσια – Τσακώνα θα παραδοθεί εντός των προσεχών μηνών, με αποτέλεσμα η διαδρομή Αθήνα – Καλαμάτα να διαρκεί μισή ώρα νωρίτερα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου