Υποδομές στην Ελλάδα

Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου 2025

Ισχυρό παρών έδωσαν οι BIG-4 για το Δράμα - Αμφίπολη και το Θεσσαλονίκη - Έδεσσα

 κείμενο από το ypodomes.com

Προσφορές κατέβασαν τελικά οι BIG 4 στους διαγωνισμούς για τα δύο μεγάλα οδικά έργα της Κεντρικής Μακεδονίας που θα αναβαθμίσουν τις μεταφορές στην ευρύτερη περιοχή για τους άξονες Θεσσαλονίκη-Έδεσσα και Δράμα-Αμφίπολη.

Αμφότεροι οι δύο διαγωνισμοί μετά από απόφαση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είχαν ως ημερομηνία υποβολής προσφορών την 1η Δεκεμβρίου 2025, η οποία συγκέντρωσε το ενδιαφέρον από ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, AKTOR GROUP-METLEN, AVAX. Μετά την υποβολή των προσφορών θα χρειαστεί ένα χρονικό διάστημα για την αξιολόγηση τους και εκτιμάται πως μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2026 (εφόσον δεν υπάρξει άλλη μετάθεση) θα έχει ολοκληρωθεί η σχετική διαδικασία.

Από αυτή θα προκύψει ο ανάδοχος ο οποίος θα αναλάβει για κάθε ένα από τα δύο μεγάλα projects τα έργα. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως τα έργα τρέχουν με την μέθοδο της Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα και είναι μια πρακτική που εφαρμόστηκε για οδικά έργα που δεν μπορούν να τραβήξουν χρηματοδότηση από άλλες πηγές.

Βέβαια για την ολοκλήρωση του διαγωνισμού έχουμε ακόμα δρόμο καθώς θα χρειαστεί η απόφαση για τον προσωρινό ανάδοχο και στη συνέχεια να μπούμε στην προσυμβατική περίοδο όπου θα χρειαστεί να προσκομιστούν όλα τα απαραίτητα έγγραφα, να κλειδώσει το χρηματοδοτικό μείγμα κ.α. Αν όλα πάνε με σχετικά γρήγορους ρυθμούς, ίσως μέχρι το τέλος του 2026 να υπογραφούν οι δύο συμβάσεις.

Ήδη άλλα μεγάλα οδικά έργα-ΣΔΙΤ, έχουμε συμβασιοποιημένα και αφορούν στο flyover της Περιφερειακής Θεσσαλονίκη, τον άξονα Καλαμάτα-Πύλος-Μεθώνη, και το τμήμα του ΒΟΑΚ Χερσόνησος-Νεάπολη.

Τα έργα για το Θεσσαλονίκη-Έδεσσα και Δράμα-Αμφίπολη συμπληρώνουν την πεντάδα έργων που αποτελούν μια νέα γενιά οδικών έργων της χώρας.

Να θυμίσουμε πως ο διαγωνισμός για το Δράμα-Αμφίπολη έχει προϋπολογισμό έργου στα 248,5 εκατ. ευρώ με τον ΦΠΑ (200,43 εκατ. χωρίς ΦΠΑ). Να θυμίσουμε πως Τεχνικός Σύμβουλος του έργου είναι η Planet.

Για το Θεσσαλονίκη-Έδεσσα το κόστος με ΦΠΑ ορίστηκε σε 444,91 εκατ. ευρώ (358,8 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ).

Να θυμίσουμε πως η διάρκεια των συμβάσεων είναι 30 έτη με τα 4 πρώτα έτη να αφορούν την κατασκευαστική περίοδο.

Το αντικείμενο των έργων

Για το Δράμα-Αμφίπολη συνολικού μήκους περίπου 43χλμ, ο ανάδοχος θα αναλάβει να αναβαθμίσει την κύρια αρτηρία αναβαθμιστεί σε αυτοκινητόδρομο με αποκατάσταση της υπάρχουσας οδοποιίας για περίπου 13,5 χλμ. και κατασκευή περίπου 29,5 χλμ. νέων τμημάτων. Τα κύρια χαρακτηριστικά του έργου περιλαμβάνουν την αναβάθμιση της κύριας αρτηρίας, την κατασκευή δύο νέων τμημάτων και τη σύνδεση με τις υφιστάμενες οδούς με 9 κόμβους. Πιο αναλυτικά:

Α. Μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση των τμημάτων:
• Παλαιοκώμη – Μαυρολεύκη μήκους ~29.5 χλμ.
• Μαυρολεύκη – Δράμα μήκους ~13.5 χλμ.

Οι ανισόπεδοι κόμβοι θα είναι οι ακόλουθοι:
• Α/Κ Μεσορράχης
• Α/Κ Παλαιοκώμης
• Α/Κ Μ. Σουλίου
• Α/Κ Ροδολίβους
• Α/Κ Πρώτης
• Α/Κ Ν. Μπάφρας
• Α/Κ (Ημικόμβος) Αγγίτη
• Α/Κ Μαυρολεύκης
• Α/Κ Περιφερειακής Δράμας
• Κ/Κ Δράμας (σύνδεση με το αστικό δίκτυο της Δράμας)

Στην συνέχεια θα αναλάβει την λειτουργία, συντήρηση, χρηματοδότηση του βασικού οδικού άξονα Δράμα – Αμφίπολη.

Θεσσαλονίκη-Έδεσσα

Για το Θεσσαλονίκη-Έδεσσα ο ανάδοχος θα αναλάβει την αναβάθμιση του οδικού άξονα ΕΟ2 (Μαυροβούνι – Έδεσσα, Παράκαμψη Γιαννιτσών, Παράκαμψη Χαλκηδόνας) σχετίζεται με τρία επιμέρους τμήματα από τα πέντε που διαιρείται η νέα χάραξη της οδού Θεσσαλονίκης – Έδεσσας (και συγκεκριμένα γέφυρα Αξιού ποταμού – Έδεσσας) ως εξής:

(α) Τμήμα παράκαμψης Χαλκηδόνας: νέα χάραξη της Εθνικής Οδού Θεσσαλονίκης – Έδεσσας από την αρχή της οδού (που ορίζεται στο τέλος του υφιστάμενου τεχνικού γεφύρωσης του Αξιού ποταμού και των παραποτάμων του) έως το κατασκευασμένο τμήμα παράκαμψης Πελλαίας χώρας της οδού, συνολικού μήκους ~6,340 χλμ.

(β) Τμήμα παράκαμψης Πελλαίας χώρας: το τμήμα αυτό αποτελεί τμήμα της νέας Εθνικής Οδού αρ. 2 και έχει ήδη κατασκευασθεί με διατομή πλάτους (11 μ.) συμπεριλαμβανομένης ΛΕΑ και (13 μ.) με τα ερείσματα. Υπάρχει πρόβλεψη αργότερα να αποκτήσει το τυπικό πλάτος της διατομής β4ν*σ όπως και τα νέα τμήματα που θα κατασκευασθούν με την παρούσα σύμπραξη.

(γ) Τμήμα παράκαμψης Γιαννιτσών: το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή παράπλευρων οδών συνολικού μήκους 14.078,33 μ., κάθετων οδών συνολικού μήκους 254,19 μ., δεκατεσσάρων (14) γεφυρών (και κάτω ή άνω διαβάσεων) συνολικού μήκους περίπου 363,41 μ., εικοσιτριών (23) κιβωτοειδών ή σωληνωτών οχετών, ένα τοίχο αντιστήριξης 110 μ. περίπου, δύο (2) ανισόπεδων κόμβων, εξήντα (60) ισόπεδων κόμβων (οι περισσότεροι στις διασταυρώσεις των παράπλευρων οδών) , εικοσιπέντε (25) ιρλανδικών διαβάσεων.

(δ) Τμήμα Μελίσσι – Μαυροβούνι: το τμήμα αυτό αποτελεί τμήμα της νέας Εθνικής Οδού αρ. 2 και έχει ήδη κατασκευασθεί με διατομή πλάτους (11 μ.) συμπεριλαμβανομένης ΛΕΑ και (13 μ.) με τα ερείσματα. Υπάρχει πρόβλεψη αργότερα να αποκτήσει το τυπικό πλάτος της διατομής β4ν*σ όπως και τα νέα τμήματα που θα κατασκευασθούν με την παρούσα σύμπραξη.

(ε) Τμήμα Μαυροβούνι – Έδεσσα: το προς κατασκευή οδικό έργο, αφορά την βελτίωσης της Ε.Ο.2 στο τμήμα Θεσσαλονίκη – Έδεσσα και συγκεκριμένα στο οδικό υποτμήμα Μαυροβούνι – Έδεσσα. Ειδικότερα το προς μελέτη τμήμα «Μαυροβούνι – Έδεσσα», ανήκει στο νομό Πέλλας και αποτελεί νέα χάραξη της οδού με παράπλευρες οδούς (service road), για την εξυπηρέτηση των τοπικών μετακινήσεων.

Στην συνέχεια θα αναλάβει την λειτουργία, συντήρηση, χρηματοδότηση του βασικού οδικού άξονα.

Ένας χρόνος Μετρό Θεσσαλονίκης: πως άλλαξε τη γεωγραφία της πόλης - Τα προβλήματα, η συμβολή στο κυκλοφοριακό και η επόμενη μέρα

 κείμενο από το ypodomes.com

Ήταν στις 30 Νοεμβρίου 2024, όταν εγκαινιάστηκε μετά από 18,5 χρόνια έργων, καθυστερήσεων και προβλημάτων το σημαντικότερο έργο όλων των εποχών για τη Θεσσαλονίκη, το Μετρό Θεσσαλονίκης, η βασική γραμμή Μετρό, από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό μέχρι τη Νέα Ελβετία με 13 σταθμούς.

Το πολυαναμενόμενο μέσο, ήρθε ομολογουμένως ανώριμο να μπει στη ζωή των Θεσσαλονικέων και να αλλάξει για πάντα την πόλη. Οι πρώτες του μέρες ήταν δύσκολες καθώς οι τεχνικές δυσκολίες φάνηκαν σχεδόν άμεσα.

Οι λεγόμενες "παιδικές ασθένειες" ξεκίνησαν άμεσα με αποκορύφωμα το συμβάν της 17ης Δεκεμβρίου, όταν συρμός σταμάτησε στη σήραγγα και μετά από λίγα λεπτά οι επιβάτες χρειάστηκε να διασχίσουν μέρος της σήραγγας για να βγουν στην επιφάνεια.

Το Μετρό Θεσσαλονίκης όμως ανέβασε πολλά επίπεδα τόσο τον τρόπο με τον οποίο κινούνται οι Θεσσαλονικείς όσο και το προφίλ της πόλης που χρειάστηκε να περιμένει τόσο πολύ.

Οι λόγοι για τους οποίους το Μετρό Θεσσαλονίκης καθυστέρησε τόσο πολύ να λειτουργήσει, είναι υλικό για άλλο άρθρο, αλλά σίγουρα αυτό που κρατάμε είναι πως το συγκεκριμένο έργο, ξεπέρασε τα όρια του τεχνοκρατισμού, του προγραμματισμού υλοποίησης ενός τεχνικού έργου και μετεξελίχθηκε σε ένα πολιτικό ζήτημα με ομήρους την πόλη και τους πολίτες της, στερώντας της για χρόνια την παρουσία αυτού του -αποδεδειγμένα πλέον- σημαντικού μέσου. Είναι σαφέστατα ένα case study για το πως ΔΕΝ πρέπει να υλοποιούμε ένα έργο.

Το γεγονός πως το Μετρό Θεσσαλονίκης αν και μπήκε στη ζωή της πόλης με μεγάλη καχυποψία και τελικά έφτασε να κερδίσει την πόλη έχοντας περίπου 100.000 επιβάτες καθημερινά, δείχνει τις δυνατότητες που δίνει στην πόλη αυτό το υπόγειο μέσο.

Η Ελληνικό Μετρό και το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, που έβαλαν ως μεγάλο στοίχημα την λειτουργία του Μετρό Θεσσαλονίκης, σήμερα βλέπουν ότι το αποτέλεσμα αυτού του στοιχήματος έχει αποτέλεσμα ένα μέσο που έγινε γρήγορα η ραχοκοκαλιά του συστήματος μεταφορών της πόλης ξεπερνώντας την μονοκρατορία των λεωφορείων.

Ένα έτος με πάνω από 20 εκατομμύρια επικυρώσεις και νέα γεωγραφία στην πόλη

Στον ένα χρόνο λειτουργίας, το Μετρό Θεσσαλονίκης κατέγραψε σχεδόν 2 εκατομμύρια επικυρώσεις μετακινήσεων κάθε μήνα, δηλαδή περίπου 22 εκατομμύρια επικυρώσεις μέχρι και τις 10 Νοεμβρίου.

Συνέβαλε επίσης στην μείωση κατά περίπου 12%-15% του κυκλοφοριακού φόρτου κυρίως στο κέντρο της πόλης. Παράλληλα είναι ψηλά το ποσοστό ικανοποίησης των χρηστών καθώς περίπου το 80% των Θεσσαλονικέων είναι θετικά προσκείμενοι στην λειτουργία του μέσου.

Το Μετρό Θεσσαλονίκης όμως αλλάζει και την γεωγραφία της πόλης. Με αρκετούς σταθμούς να βρίσκονται πάνω στον άξονα της Εγνατίας Οδού "μετατοπίζει" το κέντρο ενδιαφέροντος πάνω από την παραλία που είχε μονοπωλήσει τις τελευταίες δεκαετίες το ενδιαφέρον της πόλης δίνοντας της μια νέα διάσταση.

Οι σταθμοί που βρίσκονται πάνω στην Εγνατία δημιουργούν νέους πυρήνες αστικής ανάπτυξης και ήδη γύρω από τους σταθμούς αυτούς δημιουργούνται εμπορικές αναπτύξεις ενώ και το οικιστικό ενδιαφέρον ανεβάζει με γεωμετρικούς ρυθμούς τις τιμές ενοικίων και πωλήσεων.

Ένα δεύτερο συμπέρασμα είναι πως ο κεντρικότερος σταθμός της πόλης, είναι ο σταθμός Αγία Σοφία. Είναι τοποθετημένος σε τέτοιο σημείο που εξυπηρετεί τους επιβάτες που κινούνται πέριξ της Εγνατίας ενώ ο πεζόδρομος της Αγίας Σοφίας τους προωθεί προς το παραλιακό μέτωπο και τους εμπορικούς δρόμους με κυρίαρχο αυτόν την Τσιμισκή αλλά και στο επίκεντρο τη Αριστοτέλους. Μοιάζει πολύ με την λειτουργία του σταθμού Σύνταγμα στην Αθήνα.

Αντίβαρο της Αγίας Σοφίας είναι ο σταθμός Βενιζέλου. Μέσω αυτού του σταθμού βγαίνεις στην αγορά της πόλης και πιο χαμηλά στο λιμάνι ενώ μέσα στα στενά κάτω από την Εγνατία μπορείς να κατευθυνθείς προς την Αριστοτέλους. Μοιάζει αρκετά με τη λειτουργία του σταθμού Ομόνοια στην Αθήνα. Αμφότεροι οι δύο αυτοί σταθμοί έχουν περίπου ίση απόσταση από τον άξονα της Αριστοτέλους.

Ένα τρίτο συμπέρασμα είναι πως το Μετρό δεν θα αλλάξει μόνο την ανθρωπογεωγραφία της πόλης αλλά και τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί. Ένα πολύ ενδιαφέρον συμπέρασμα είναι πως στις πρωινές ώρες, δεν υπάρχει τόσος πολύς κόσμος στους συρμούς, όπως για παράδειγμα στην Αθήνα.

Αντίθετα όσο πέρναγε η ώρα και κυρίως από το μεσημέρι και μετά οι συρμοί έφταναν σχεδόν γεμάτοι στην Αγία Σοφία και τις απογευματινές ώρες γινόταν το αδιαχώρητο. Αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί με το συμπέρασμα πως το κέντρο της Θεσσαλονίκης σήμερα κυρίως είναι περιοχή αναψυχής και shopping παρά εργασίας, μια περιοχή ψυχαγωγίας.

Αυτό καθώς τις προηγούμενες δεκαετίες ο κυκλοφοριακός κορεσμός στο κέντρο ίσως "έδιωξε" σε σημαντικό βαθμό την επιχειρηματικότητα πέριξ του κέντρου και περιφερειακά. Αυτό που θα έχει πολύ ενδιαφέρον στο επόμενο διάστημα, μήνες και χρόνια είναι να δούμε αν πλέον με την παρουσία του Μετρό, η επιχειρηματικότητα θα επιστρέψει με μεγαλύτερους ρυθμούς στο κέντρο.

Το Μετρό Θεσσαλονίκης αναδείχθηκε ως έργο της χρονιάς 2024 από το ypodomes.com τόσο από το κοινό όσο και από την επταμελή επιτροπή που συστάθηκε για αυτό το λόγο. Βραβεύθηκε στα πλαίσια του ITC 2025-8ου Συνεδρίου Υποδομών-Μεταφορών.

Η επέκταση προς Καλαμαριά

Ποια θα είναι όμως η συνέχεια; Στις 10 Νοεμβρίου το Μετρό Θεσσαλονίκης διέκοψε την λειτουργία του για ένα μήνα για να ξεκινήσει η διαδικασία ένωσης της βασικής γραμμής με την επέκταση προς Καλαμαριά. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό το Μετρό θα ανοίξει ξανά στις 10 Δεκεμβρίου. Αναμένεται να κλείσει και πάλι τον Μάρτιο και να ανοίξει τις πύλες του ως δίκτυο πλέον που θα διαθέτει δύο γραμμές.

Ποια είναι η επέκταση προς Καλαμαριά; Ας δούμε τα βασικά στοιχεία του μεγάλου αυτού έργου που συμπληρώνει την βασική γραμμή:

Σε συνθήκες λειτουργίας θα εξυπηρετεί καθημερινά 63.000 επιβάτες, θα μειώσει κατά 12.000 την καθημερινή κυκλοφορία οχημάτων, ελαττώνοντας κατά 43 τόνους ημερησίως τους ρύπους CO2, με την απόσταση από τον σταθμό της Μίκρας μέχρι το κέντρο της Θεσσαλονίκης να καλύπτεται σε μόλις 15 λεπτά.

Τα έργα εκτελεί η AKTOR η οποία επίσης κατασκεύασε τη βασική γραμμή του Μετρό Θεσσαλονίκης μαζί με τις Webuild και Hitachi.

Πλέον υπό κατασκευή είναι η επέκταση προς τα νοτιο-ανατολικά που θα προσθέσει επιπλέον πέντε σταθμούς και θα δημιουργήσει το πρώτο μικρό δίκτυο μετρό στην πόλη.Ας

Ας δούμε όμως πως θα λειτουργήσει η επέκταση προς Καλαμαριά. Θα πρέπει να διευκρινίσουμε πως πρόκειται ένα νέο κλάδο που συνδέεται με τη βασική γραμμή. Θα ξεκινά από τον σταθμό της 25ης Μαρτίου και θα περνά από τους σταθμούς (δείχνουμε χάρτη της επέκτασης με τους σταθμούς):
-ΝΟΜΑΡΧΙΑ
-ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ
-ΑΡΕΤΣΟΥ
-ΝΕΑ ΚΡΗΝΗ
-ΜΙΚΡΑ

Στην πραγματικότητα όταν λειτουργήσει η επέκταση θα υπάρχουν δύο γραμμές στο Μετρό Θεσσαλονίκης. Οι πρώτοι 11 σταθμοί από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό μέχρι τον σταθμό της 25ης Μαρτίου θα είναι κοινοί και για τις δύο γραμμές. Μετά οι γραμμές θα διακλαδώνονται είτε προς την Νέα Ελβετία, είτε προς την Μίκρα ανάλογα την επιλογή της διαδρομής.

Το έργο αυτό ξεκίνησε το 2013 και πλέον η κατασκευή του είναι σε τελικό στάδιο. Η επέκταση αυτή προγραμματίζεται από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών να δοθεί σε λειτουργία μέχρι το τέλος του έτους και εκτιμάται ότι θα εξυπηρετούνται περίπου 60.000 επιβάτες επιπλέον ημερησίως.

Μετρό Αθήνας: νέοι συρμοί και κλιματισμός στους παλιούς συρμούς των γραμμών 2 και 3 - Ανακαινίζονται και άλλοι συρμοί στη γραμμή 1

 κείμενο από το ypodomes.com

Σε προγραμματισμό μπαίνει και επίσημα από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και την ΣΤΑΣΥ, η ανακαίνιση 12 συρμών-"βραστήρων" των γραμμών 2 και 3 του Μετρό που δεν διαθέτουν κλιματισμό αλλά και 10 επιπλέον παλιών συρμών της γραμμής 1 (Ηλεκτρικός) ενώ αναμένεται και ο διπλός διαγωνισμός της Ελληνικό Μετρό.

Συνολικά η Πολιτεία θα δαπανήσει περισσότερα από 450 εκατ. ευρώ για την αγορά και ανακαίνιση συρμών ενώ αν συνυπολογιστεί και το τρέχων έργο ανακαίνισης των 14 συρμών της γραμμής 1, τότε το ποσό αυτό ξεπερνά το μισό δισ. ευρώ. Με αυτό τον σχεδιασμό μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας, 51 συρμοί θα εχουν σύγχρονες προδιαγραφές και τεχνολογίες και θα υπόσχονται καλύτερες καθημερινές μετακινήσεις.

Η εταιρεία έχει καταθέσει αίτηση χρηματοδότησης και για τα δύο αυτά έργα προκειμένου να μπορέσει να αναβαθμίσει την εμπειρία του επιβάτη που χρησιμοποιεί το δίκτυο του Μετρό της Αθήνας.

Για την αναβάθμιση των συρμών πρώτης γενιάς των γραμμών 2 και 3 η ΣΤΑΣΥ έχει κάνει αίτηση χρηματοδότησης στο ΕΣΠΑ 2021-2027 και συγκεκριμένα στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Μεταφορές".

Το κόστος ανακαίνισης για τους πρώτους 12 συρμούς ανέρχεται σε περίπου 90 εκατ. ευρώ και όπως όλα δείχνουν, έχει βρεθεί η τεχνική λύση για να μπορέσει να λυθεί το μεγάλο πρόβλημα αυτών των συρμών που είναι ο κλιματισμός, ενώ θα υπάρξει και περαιτέρω αναβάθμιση των ηλεκτρομηχανολογικών τους συστημάτων προκειμένου να αποκτήσουν μια δεύτερη ζωή.

Αν όλα πάνε καλά, ο διαγωνισμός θα βγει στον αέρα τους επόμενους μήνες και στόχος είναι εντός του 2026 να υπογραφτεί η σχετική σύμβαση. Αυτό σημαίνει πως σταδιακά μέχρι το 2028-2029 οι συρμοί αυτοί θα επανακυκλοφορήσουν στο δίκτυο αλλά με νέες δυνατότητες και κυρίως με τον απαραίτητο, για το κλίμα της Αθήνας, κλιματισμό.

Συνολικά 28 συρμοί αποτελούν το πρώτο στόλο των γραμμών 2 και 3 του Μετρό της Αθήνας. Αυτοί οι συρμοί παραγγέλθηκαν κατά τη διάρκεια κατασκευής των δύο γραμμών την δεκαετία του 1990.

Δυστυχώς σε κανέναν από αυτούς δεν υπήρχε εγκατάσταση κλιματισμού και ούτε κάποια πρόβλεψη για μελλοντική εγκατάσταση. Σήμερα παραμένουν μελανό σημείο στην καθημερινή μετακίνηση των επιβατών κατά την καλοκαιρινή περίοδο ειδικά τις ώρες αιχμής.

Οι 15 νέοι συρμοί

Παράλληλα αναμένεται από την Ελληνικό Μετρό η δημοπράτηση προμήθειας 15 επιπλέον συρμών, επτά "αεροδρομιακούς" και οκτώ "συμβατικούς" για την ενίσχυση του στόλου του Μετρό.

Πρόκειται για διαγωνισμούς που έχουν κόστος 145 και 155 εκατ. ευρώ έκαστος και θα καλυφθούν από πόρους του ΕΣΠΑ.

Οι διαγωνισμοί αναμένονται επίσης εντός του 2026 και ο χρόνος ολοκλήρωσης της παραγγελίας αυτής, αν δεν υπάρξουν οι γνωστές καθυστερήσεις από προσφυγές των συμμετεχόντων.

Προφανής στόχος είναι από τη μια η αναβάθμιση της εμπειρίας του επιβάτη στο Μετρό αλλά και η προσθήκη περισσότερων δρομολογίων για να φτάσει τις ώρες αιχμής να πραγματοποιούνται δρομολόγια ανά 3 λεπτά.

Νέα ανακαίνιση συρμών στην γραμμή 1

Επιπλέον η ΣΤΑΣΥ, προχωρά και στην περαιτέρω ανακαίνιση 10 συρμών με την ίδια λογική που προχωρά η ανακαίνιση των 14 συρμών από την Γαλλική CAF. H ΣΤΑΣΥ προχωρά σε αίτημα χρηματοδότησης στο Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο ύψους 60 εκατ. ευρώ.

Το Ταμείο αναμένεται να ενεργοποιηθεί το 2026, οπότε τότε αναμένεται -εφόσον φυσικά πάρει το πράσινο φως της χρηματοδότησης- να ξεκινήσει και ο νέος διαγωνισμός.

Εφόσον και εδώ δεν έχουμε καθυστερήσεις και σε αυτόν τον διαγωνισμό τότε, σταδιακά μέχρι το 2029 θα μπορέσουν να ενισχύσουν την γραμμή 1 οι οποία θα έχει 24 ανακαινισμένους συρμούς.

Στόχος εδώ είναι τις ώρες αιχμής να πραγματοποιούνται δρομολόγια ανά 5 λεπτά και βέβαια η εμπειρία της μετακίνησης να διαφέρει ριζικά από την σημερινή που είναι υποβαθμισμένη συνολικά σε σχέση με εκείνη στις γραμμές 2 και 3 του Μετρό.

Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2025

Μετρό Αθήνας: νέοι συρμοί και κλιματισμός στους παλιούς συρμούς των γραμμών 2 και 3 - Ανακαινίζονται και άλλοι συρμοί στη γραμμή 1

 κείμενο από το ypodomes.com

Σε προγραμματισμό μπαίνει και επίσημα από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και την ΣΤΑΣΥ, η ανακαίνιση 12 συρμών-"βραστήρων" των γραμμών 2 και 3 του Μετρό που δεν διαθέτουν κλιματισμό αλλά και 10 επιπλέον παλιών συρμών της γραμμής 1 (Ηλεκτρικός) ενώ αναμένεται και ο διπλός διαγωνισμός της Ελληνικό Μετρό.

Συνολικά η Πολιτεία θα δαπανήσει περισσότερα από 450 εκατ. ευρώ για την αγορά και ανακαίνιση συρμών ενώ αν συνυπολογιστεί και το τρέχων έργο ανακαίνισης των 14 συρμών της γραμμής 1, τότε το ποσό αυτό ξεπερνά το μισό δισ. ευρώ. Με αυτό τον σχεδιασμό μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας, 51 συρμοί θα εχουν σύγχρονες προδιαγραφές και τεχνολογίες και θα υπόσχονται καλύτερες καθημερινές μετακινήσεις.

Η εταιρεία έχει καταθέσει αίτηση χρηματοδότησης και για τα δύο αυτά έργα προκειμένου να μπορέσει να αναβαθμίσει την εμπειρία του επιβάτη που χρησιμοποιεί το δίκτυο του Μετρό της Αθήνας.

Για την αναβάθμιση των συρμών πρώτης γενιάς των γραμμών 2 και 3 η ΣΤΑΣΥ έχει κάνει αίτηση χρηματοδότησης στο ΕΣΠΑ 2021-2027 και συγκεκριμένα στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Μεταφορές".

Το κόστος ανακαίνισης για τους πρώτους 12 συρμούς ανέρχεται σε περίπου 90 εκατ. ευρώ και όπως όλα δείχνουν, έχει βρεθεί η τεχνική λύση για να μπορέσει να λυθεί το μεγάλο πρόβλημα αυτών των συρμών που είναι ο κλιματισμός, ενώ θα υπάρξει και περαιτέρω αναβάθμιση των ηλεκτρομηχανολογικών τους συστημάτων προκειμένου να αποκτήσουν μια δεύτερη ζωή.

Αν όλα πάνε καλά, ο διαγωνισμός θα βγει στον αέρα τους επόμενους μήνες και στόχος είναι εντός του 2026 να υπογραφτεί η σχετική σύμβαση. Αυτό σημαίνει πως σταδιακά μέχρι το 2028-2029 οι συρμοί αυτοί θα επανακυκλοφορήσουν στο δίκτυο αλλά με νέες δυνατότητες και κυρίως με τον απαραίτητο, για το κλίμα της Αθήνας, κλιματισμό.

Συνολικά 28 συρμοί αποτελούν το πρώτο στόλο των γραμμών 2 και 3 του Μετρό της Αθήνας. Αυτοί οι συρμοί παραγγέλθηκαν κατά τη διάρκεια κατασκευής των δύο γραμμών την δεκαετία του 1990.

Δυστυχώς σε κανέναν από αυτούς δεν υπήρχε εγκατάσταση κλιματισμού και ούτε κάποια πρόβλεψη για μελλοντική εγκατάσταση. Σήμερα παραμένουν μελανό σημείο στην καθημερινή μετακίνηση των επιβατών κατά την καλοκαιρινή περίοδο ειδικά τις ώρες αιχμής.

Οι 15 νέοι συρμοί

Παράλληλα αναμένεται από την Ελληνικό Μετρό η δημοπράτηση προμήθειας 15 επιπλέον συρμών, επτά "αεροδρομιακούς" και οκτώ "συμβατικούς" για την ενίσχυση του στόλου του Μετρό.

Πρόκειται για διαγωνισμούς που έχουν κόστος 145 και 155 εκατ. ευρώ έκαστος και θα καλυφθούν από πόρους του ΕΣΠΑ.

Οι διαγωνισμοί αναμένονται επίσης εντός του 2026 και ο χρόνος ολοκλήρωσης της παραγγελίας αυτής, αν δεν υπάρξουν οι γνωστές καθυστερήσεις από προσφυγές των συμμετεχόντων.

Προφανής στόχος είναι από τη μια η αναβάθμιση της εμπειρίας του επιβάτη στο Μετρό αλλά και η προσθήκη περισσότερων δρομολογίων για να φτάσει τις ώρες αιχμής να πραγματοποιούνται δρομολόγια ανά 3 λεπτά.

Νέα ανακαίνιση συρμών στην γραμμή 1

Επιπλέον η ΣΤΑΣΥ, προχωρά και στην περαιτέρω ανακαίνιση 10 συρμών με την ίδια λογική που προχωρά η ανακαίνιση των 14 συρμών από την Γαλλική CAF. H ΣΤΑΣΥ προχωρά σε αίτημα χρηματοδότησης στο Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο ύψους 60 εκατ. ευρώ.

Το Ταμείο αναμένεται να ενεργοποιηθεί το 2026, οπότε τότε αναμένεται -εφόσον φυσικά πάρει το πράσινο φως της χρηματοδότησης- να ξεκινήσει και ο νέος διαγωνισμός.

Εφόσον και εδώ δεν έχουμε καθυστερήσεις και σε αυτόν τον διαγωνισμό τότε, σταδιακά μέχρι το 2029 θα μπορέσουν να ενισχύσουν την γραμμή 1 οι οποία θα έχει 24 ανακαινισμένους συρμούς.

Στόχος εδώ είναι τις ώρες αιχμής να πραγματοποιούνται δρομολόγια ανά 5 λεπτά και βέβαια η εμπειρία της μετακίνησης να διαφέρει ριζικά από την σημερινή που είναι υποβαθμισμένη συνολικά σε σχέση με εκείνη στις γραμμές 2 και 3 του Μετρό.

Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2025

Ξεκινά το εμβληματικό έργο αξιοποίησης του Φιξ στη Θεσσαλονίκη - Τα τρία ιστορικά κτίρια, το ξενοδοχείο και οι κατοικίες

 κείμενο από το ypodomes.com

Ένα βήμα πριν την έναρξη των έργων είμαστε πλέον για την επένδυση των 196 εκατ. ευρώ της Dimand για την ανάδειξη και αξιοποίηση στο ακίνητο του Φιξ στη Θεσσαλονίκη. Σε δημοσιογραφική αποστολή που διοργανώθηκε από την εταιρεία έγινε εκτεταμένη ενημέρωση για το πως θα προχωρήσει το project το οποίο φιλοδοξεί να αλλάξει ακόμα περισσότερο την εικόνα της Δυτικής Θεσσαλονίκης η οποία εξελίσσεται σε επιχειρηματικό hub.

Όπως ανέφερε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Dimand, Δημήτρης Ανδριόπουλος, ήδη έχει εκδοθεί η προέγκριση της οικοδομικής άδειας, πράγμα που σημαίνει ότι μέσα στο επόμενο δίμηνο θα ξεκινήσουν οι πρώτες εργασίες που θα αφορούν κυρίως σε εκσκαφές για την διαμόρφωση του χώρου. Συνολικά το project εκτείνεται σε έκταση 70.000 τ.μ.

Αυτά τα έργα εκτιμάται πως θα διαρκέσουν περίπου ένα έτος και στη συνέχεια θα περάσουμε στο κυρίως "μενού" που είναι η έναρξη των έργων πολιτικού μηχανικού για την διαμόρφωση των κτιρίων και των υπαίθριων χώρων. Επισημάνθηκε δε πως δεν πρόκειται να υπάρξουν επεκτάσεις στα κτίρια ούτε περαιτέρω αύξηση στο ύψος τους.

[caption id="attachment_156321" align="aligncenter" width="1200"] Φωτορεαλιστική απεικόνιση της αξιοποίησης του Φιξ Θεσσαλονίκης[/caption]

Ο κ.Ανδριόπουλος μάλιστα ανέφερε πως μέσα στο μεγάλο αυτό project προβλέπεται η δημιουργία μιας μεγάλης πλατείας έκτασης 15 στρεμμάτων που αντιστοιχεί με την έκταση της πλατείας Αριστοτέλους.

Το project στο σύνολο του θα πιστοποιηθεί με LEED GOLD.

Τα έργα αναμένεται να αναλάβει να τα εκτελέσει η ΜΕΤΚΑ η οποία διευρύνει περαιτέρω την παρουσία της στη Θεσσαλονίκη. Το χρονοδιάγραμμα του έργου εκτιμά την ολοκλήρωση όλων των παραπάνω έργων μέχρι το 2028.

Παράλληλα ο κ.Ανδριόπουλος αποκάλυψε πως η Dimand είναι σε διαπραγματεύσεις για μια τρίτη επένδυση στην περιοχή που αφορά ακίνητο έκτασης 20.000-25.000 τμ.

[caption id="attachment_156322" align="aligncenter" width="1200"] Φωτορεαλιστική απεικόνιση της αξιοποίησης του Φιξ Θεσσαλονίκης[/caption]

Τα έργα στο ακίνητο του Φιξ

Το master plan για την αξιοποίηση του ακινήτου των 25 στρεμμάτων στου Φιξ, εκπονήθηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο Foster and Partners. Τα υφιστάμενα κτίρια όπως έγινε γνωστό θα διατηρήσουν τα βασικά τους χαρακτηριστικά και θα αποτελέσουν σημείο κατατεθέν για την περιοχή. To συνολικό σχέδιο παραπέμπει σε ένα μοντέρνο industrial mixed use κτριακό συγκρότημα όπου η ιστορία συναντά τον μοντερνισμό σε ένα μοναδικό συνδυασμό που επιχειρεί να δημιουργήσει ένα πόλο έλξης με επίκεντρο τον ελεύθερο χώρο που θα έχει έκταση όσο και η πλατεία Αριστοτέλους. Ένα μέρος διαλόγου μεταξύ του παλιού και του νέου όπως είπε σε μήνυμα του ο Lord Norman Foster.

Ουσιαστικά το βασικό αντικείμενο αφορά στην αποκατάσταση και ανάδειξη τριών διατηρητέων -και σε πολύ κακή κατάσταση σήμερα- κτιρίων που βρίσκονται εντός του ακινήτου ενώ θα ανεγερθούν παράλληλα δύο νέα κτίρια το ένα για κατοικίες και το άλλο ξενοδοχείο σε έκταση 30.000 τ.μ.

[caption id="attachment_156323" align="aligncenter" width="1200"] Φωτορεαλιστική απεικόνιση της αξιοποίησης του Φιξ Θεσσαλονίκης[/caption]

Στο πρώτο ακίνητο (το λεγόμενο Συγκρότημα 1) θα μετασκευαστεί σε μπουτίκ ξενοδοχείο έως 38 δωματίων ενώ θα περιλαμβάνεται και χώρος και εκθέσεις τέχνης. Η αρχιτεκτονική μελέτη έχει γίνει από George Batzios Architects.

Στο δεύτερο ακίνητο (Συγκρότημα 2) που είναι το διατηρητέο 6.900 τ.μ. και αγόρασε το υπουργείο Πολιτισμού έναντι 8,2 εκατ. ευρώ, θα γίνει αποκατάσταση και ανάδειξη σε χώρο πολιτισμού. Προβλέπεται η εγκατάσταση της Συμφωνικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, το MOMUS με την Συλλογή Κωστάκη που είναι μοναδική στον κόσμο, βιβλιοθήκη και άλλοι χώροι.

Εδώ ο σχεδιασμός έχει γίνει από το αρχιτεκτονικό γραφείο ASPA-KST. Η Dimand έχει αναλάβει την δωρεάν εκπόνηση των μελετών για το ΥΠΠΟ.

Πολύ σημαντική θα είναι και η ανάδειξη του κτιρίου Ζενέτου που είναι το Συγκρότημα 3. Ο κ.Ανδριόπουλος το χαρακτήρισε ως πολύ σημαντικό το ακίνητο και με ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά. Αρχιτεκτονικά φέρει την υπογραφή του γραφείου Foster and Partners.

Το κτίριο ανεγέρθηκε το 1959 και αποτέλεσε το εμφιαλωτήριο της Φιξ. Το ακίνητο 1.900 τ.μ. θα μετατραπεί σε χώρο γαστρονομίας και εκδηλώσεων.

H νέα προσθήκε στο ακίνητο του Φιξ, είναι δύο βιοκλιματικά κτίρια συνολικής επιφάνειας 30.000 τ.μ. Το ένα θα είναι κτίριο κατοικιών και το δεύτερο θα είναι ξενοδοχείο. Τα κτίρια θα είναι πολυώροφα και στόχος τους είναι στο σύνολο του το κτιριακό συγκρότημα να έχει ζωη 24 ώρες μέσω της κατοικίας και της βραχύβιας διαμονής στο ξενοδοχείο.

[caption id="attachment_156324" align="aligncenter" width="1200"] Φωτορεαλιστική απεικόνιση της αξιοποίησης του Φιξ Θεσσαλονίκης[/caption]

Το κτίροι κατοικίας θα είναι επιφάνειας 19.800 τ.μ. με 96 διαμερίσμαστα και συνολικά θα έχει 9 ορόφους με 146 θέσεις στάθμευσης. Αντίστοιχα το ξενοδοχείο θα είναι επιφάνειας 11.250 τ.μ. με 153 δωμάτια και θα έχει 7 ορόφους ενώ θα έχει δυνατότητα 82 θέσεων στάθμευσης.

Αναφορικά με το ξενοδοχείο όπως ανέφερε ο κ.Ανδριόπουλος, τον ερχό μενο Ιανουάριο θα ανακαοινωθεί ποια μεγάλη ξενοδοχειακή αλυσίδα θα το αναλάβει.

Στην παρουσίαση που έγινε από τους Foster and Partners το βασικό στοιχείο στην αρχιτεκτονική μελέτη είναι η παρουσία του κόκκινου τούβλου και οι καμάρες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επηρεαστεί και η κατασκευή των δύο κτιρίων που ουσιαστικά θα αποτελέσουν μια μοντέρνα προσθήκη στην υφιστάμενη κτιριακή "συλλογή" στο ακίνητο του Φιξ.

[caption id="attachment_156325" align="aligncenter" width="1057"] Φωτορεαλιστική απεικόνιση της αξιοποίησης του Φιξ Θεσσαλονίκης[/caption]

Οι προπωλήσεις

Το ξέρετε ότι....

Σε αυτή την ενότητα δημοσιεύονται πληροφορίες που έχουν σχέση με τις υποδομές και που λίγοι γνωρίζουν. Μπορείτε και σεις να στείλετε τις δικές σας "αποκλειστικές" πληροφορίες στο mail apollongr@gmail.com και οι καλύτερες θα δημοσιευτούν.

ΤΟ ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ....

...το μεγαλύτερο Δημόσιο έργο στην Ελλάδα είναι το Μετρό Θεσσαλονίκης και το μεγαλύτερο ιδιωτικό είναι o Αγωγός ΤΑΡ;
...η Θεσσαλονίκη είναι η μοναδική πόλη στην Ευρώπη με πληθυσμό άνω του ενός εκατομμυρίου που δεν διαθέτει μέσα σταθερής τροχιάς;
...στις αρχές του αιώνα Τραμ στην Ελλάδα είχαν η Πάτρα, ο Βόλος, η Θεσσαλονίκη, η Αθήνα, η Καλαμάτα και άλλες Ελληνικές πόλεις;
...Ο διαγωνισμός για την επέκταση του Μετρό στον Πειραιά διήρκεσε περισσότερο από 5 χρόνια;
...Η μεγαλύτερη σιδηροδρομική σήραγγα στο κόσμο είναι η Seikan Tunnel στην Ιαπωνία με μήκος 53.850 μέτρα;
...Η Γερμανία έχει το μεγαλύτερο δίκτυο Σιδηροδρόμων σε όλη την Ευρώπη;
...Η Κοπεγχάγη έχει τους περισσότερους ποδηλατοδρόμους σε όλη την Ευρώπη με συνολικό μήκος 323χλμ;

H θέση μου για Αθήνα- Θεσσαλονίκη

Η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη είναι άναρχα δομημένες πόλεις και με την ταχεία αστικοποίηση των τελευταίων δεκαετιών μεταβλήθηκαν σε πόλεις εχθρικές για τους κατοίκους τους. Πιστεύω ότι με την ευρεία ανάπτυξη Μέσων Σταθερής Τροχιάς που θα καλύπτουν το μεγαλύτερο τμήμα των πολέων θα λυθεί μεγάλο μέρος των κυκλοφοριακών προβλημάτων. Αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί με πολλά κίνητρα χρήση τους (παράλληλη χρήση δημόσιων πάρκινγκ, χρήση ποδηλάτων, Ποδηλατόδρομοι κλπ).

Ο Προαστιακός πρέπει να δικτυωθεί σε όλους του όμορους Νομούς και προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία του μέσου να πυκνώσουν τα αστικά δρομολόγια των Προαστιακών διαδρομών. Επίσης η επέκταση και ολοκλήρωση των αστικών και περιφερειακών Αυτοκινητοδρόμων( Αττική Οδός, Εξωτερική Περιφερειακή Θεσ/νίκης κ.α) θα αναπτύξει την Μητροπολιτική περιοχή με τις κοντικές πόλεις δορυφόρους.



ΑΘΗΝΑ (πληθυσμός Νομού 3.812.330.000 εγγεγραμένοι)

Σίγουρα έχουμε την εικόνα μιας πιο Ευρωπαικής πόλης συγκοινωνιακά και ...Ινδικής πολης για το κυκλοφοριακό. Υπάρχουν Μετρό, Τραμ, Προαστιακός, Τρόλευ, Λεωφορεία. Παρά την πληθώρα μέσων ο κορεσμός στους δρόμους πλησιάζει το 100%...

Στην Αθήνα αν δεν γίνουν εκτεταμένες επεκτάσεις προς τα προάστια που ζεί η πλειοψηφία του πληθυσμού θα έρθουν πολύ δύσκολα χρόνια στους δρόμους της πρωτεύουσας. Τραμ και Προαστιακός πρέπει να απογειώσουν τις υπηρεσίες τους και με στοχευμένες επεκτάσεις ενώ τα λεωφορεία και τα Τρόλευ σωστά αποφασίστηκε να έχουν υποστηρικτική λειτουργία στο συνολικό δίκτυο. Πρέπει να υπάρχει αλληλοσυμπλήρωση και όχι ανταγωνιστικότητα. Επιπλέον πρέπει κατά τη γνώμη μου να ιδρυθεί μια υπερκομματική διεύθυνση που θα προχωρά ομαλά τις διαδικασίες των έργων και να αποφασίζει τις περαιτέρω ανάγκες της Μητροπολιτικής περιοχής.



ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (πληθυσμός Νομού 1.104.460 εγγεγραμένοι)

Πόλη ενός εκατομυρίου κατοίκων Μητροπολιτικά και τα εξής μέσα: Λεωφορεία και ....Λεωφορεία. Στη Θεσσαλονίκη πρέπει να αναπτυχθεί ένα αρχικό πλάνο μέχρι το 2025 που να περιλαμβάνει επεκτάσεις του υπο κατασκευή δικτύου Μετρό ανατολικά και δυτικα, νέα βασική γραμμή που απο δυτικά να φτάνει κέντρο μέχρι την Πλατεία Αριστοτέλους και να συνεχίζει δυτικά μέχρι την Πυλαία. Επίσης δίκτυο Τραμ όπου δεν μπορεί να γίνει Μετρό και φυσικά ενίσχυση και ανάπτυξη του Προαστιακού Θεσσαλονίκης προς Ανατολικά του Νομού και Χαλκιδική. Νέος ρόλος που θα περιορίζει μετά απο όλα αυτά ( σε 30 χρόνια και..) τον βασιλικό χαρακτήρα που έχουν σήμερα τα λεωφορεία. Αποκλεισμός του κέντρου απο τα αυτοκίνητα με υπογειοποίηση σε όλες τις οδούς που το διασχίζουν, καθώς και πλήθος πεζοδρομήσεων, αστικών αυτοκινητόδρομων και ανισόπεδων κόμβων για την ομαλότερη κυκλοφορία των αυτοκινήτων αλλά και των πεζών εντός της πόλης. Επίσης ένα πλέγμα γραμμών θαλάσσιας προαστιακής συγκοινωνίας με κοντινές περιοχές θα διευκόλυνε κατά πολύ την μετακίνηση από και προς την πόλη.



Νίκος Καραγιάννης

Υ.Γ Διαβάστε πιο κάτω την θέση μου για τις μεγάλες Ελληνικές πόλεις.

H θέση μου για μεγάλες Ελληνικές πόλεις

Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν πολλές Ελληνικές πόλεις όπως η Πάτρα το Ηράκλειο η Λάρισα ο Βόλος τα Γιάννενα η Καλαμάτα κλπ.
Δυστυχώς διαθέτουν πολύ μεγάλα κυκλοφοριακά προβλήματα τύπου ¨Αθήνας¨ οπότε η ανάπτυξη Τραμ θα βοηθήσει στην εξομάλυνση της "ακινησίας" και θα απομονώσει τα ι.χ.
Ηδη σε κάποιες πόλεις (Πάτρα, Ιωάννινα, Βόλος) γίνονται σοβαρές κινήσεις και απ` ότι φαίνεται η δεκαετία που έρχεται θα είναι η δεκαετία του Τραμ στην περιφέρεια.

Επίσης η ολοκλήρωση των δικτύων Αυτοκινητοδρόμων και των Σιδηροδρόμων που προωθούνται θα ωθήσουν τις περιφερειακές οικονομίες της χώρας μας και τη σύνδεση τους με τα μεγάλα αστικά κέντρα καθώς και τα σημεία εισόδου εξόδου εμπορευμάτων (λιμάνια- αεροδρόμια) και θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής στην περιφέρεια.
ΟΙ 10 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ (ΕΓΓΕΓΡΑΜΕΝΟΙ 2011)
1. ΠΑΤΡΑ 214.580, 2.ΗΡΑΚΛΕΙΟ 173.450, 3.ΛΑΡΙΣΑ 163.380, 4. ΒΟΛΟΣ 144.420, 5.ΡΟΔΟΣ 115.290 6.ΙΩΑΝΝΙΝΑ 111.740, 7.ΧΑΝΙΑ 108.310, 8.ΧΑΛΚΙΔΑ 102.420, 9. ΚΕΡΚΥΡΑ 101.080, 10ΑΓΡΙΝΙΟ 93.930

Ψάχνοντας..

Προσαρμοσμένη αναζήτηση

Ενδιαφέροντα blogs & σελίδες

Dubai: Monorail

Dubai: Monorail

Hague:Συρμός και Σταθμός Τραμ

Hague:Συρμός και Σταθμός Τραμ

Σχόλια- Ψηφοφορίες

Τα σχόλια σας
-Μπορείτε να σχολιάσετε ελεύθερα στα πλαίσια του πολιτισμένου λόγου και να εκφράσετε τη γνώμη σας σχετικά με τα θέματα αυτού του ιστολογίου.
-Σε αυτό το ιστολόγιο είναι καλοδεχούμενες όλες οι απόψεις , σχόλια, κριτική, σκέψεις σας.
Σχολιάστε λοιπόν!

Οροι Σχολιασμού
- Πολιτισμένα σχόλια και όχι υβρεις -αυστηρά- τόσο στο σχόλιο όσο και στο διάλογο που αναπτύσσεται με άλλους φίλους σχολιαστές.
- Όχι πολιτικά και κομματικά σχόλια. Το ιστολόγιο είναι υπερκομματικό :) Για τέτοιου είδους κουβέντες σας παραπέμπω στα πάμπολα σχετικά blogs. Οταν θα υπάρχει σχόλιο πολιτικό ή κομματικό θα σβήνεται επιτόπου.
- Όταν υπάρχει διάλογος είναι σωστό να υπάρχει υπογράφων και όχι ανώνυμος.
- Όταν με ρωτάτε πληροφορίες καλύτερα να γίνεται μέσω του mail.


Copenhagen: Σταθμός Μετρό

Copenhagen: Σταθμός Μετρό

Καιρός στην Αθήνα