κείμενο από το ypodomes.com
Ήταν στις 30 Νοεμβρίου 2024, όταν εγκαινιάστηκε μετά από 18,5 χρόνια έργων, καθυστερήσεων και προβλημάτων το σημαντικότερο έργο όλων των εποχών για τη Θεσσαλονίκη, το Μετρό Θεσσαλονίκης, η βασική γραμμή Μετρό, από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό μέχρι τη Νέα Ελβετία με 13 σταθμούς.
Το πολυαναμενόμενο μέσο, ήρθε ομολογουμένως ανώριμο να μπει στη ζωή των Θεσσαλονικέων και να αλλάξει για πάντα την πόλη. Οι πρώτες του μέρες ήταν δύσκολες καθώς οι τεχνικές δυσκολίες φάνηκαν σχεδόν άμεσα.
Οι λεγόμενες "παιδικές ασθένειες" ξεκίνησαν άμεσα με αποκορύφωμα το συμβάν της 17ης Δεκεμβρίου, όταν συρμός σταμάτησε στη σήραγγα και μετά από λίγα λεπτά οι επιβάτες χρειάστηκε να διασχίσουν μέρος της σήραγγας για να βγουν στην επιφάνεια.
Το Μετρό Θεσσαλονίκης όμως ανέβασε πολλά επίπεδα τόσο τον τρόπο με τον οποίο κινούνται οι Θεσσαλονικείς όσο και το προφίλ της πόλης που χρειάστηκε να περιμένει τόσο πολύ.
Οι λόγοι για τους οποίους το Μετρό Θεσσαλονίκης καθυστέρησε τόσο πολύ να λειτουργήσει, είναι υλικό για άλλο άρθρο, αλλά σίγουρα αυτό που κρατάμε είναι πως το συγκεκριμένο έργο, ξεπέρασε τα όρια του τεχνοκρατισμού, του προγραμματισμού υλοποίησης ενός τεχνικού έργου και μετεξελίχθηκε σε ένα πολιτικό ζήτημα με ομήρους την πόλη και τους πολίτες της, στερώντας της για χρόνια την παρουσία αυτού του -αποδεδειγμένα πλέον- σημαντικού μέσου. Είναι σαφέστατα ένα case study για το πως ΔΕΝ πρέπει να υλοποιούμε ένα έργο.
Το γεγονός πως το Μετρό Θεσσαλονίκης αν και μπήκε στη ζωή της πόλης με μεγάλη καχυποψία και τελικά έφτασε να κερδίσει την πόλη έχοντας περίπου 100.000 επιβάτες καθημερινά, δείχνει τις δυνατότητες που δίνει στην πόλη αυτό το υπόγειο μέσο.
Η Ελληνικό Μετρό και το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, που έβαλαν ως μεγάλο στοίχημα την λειτουργία του Μετρό Θεσσαλονίκης, σήμερα βλέπουν ότι το αποτέλεσμα αυτού του στοιχήματος έχει αποτέλεσμα ένα μέσο που έγινε γρήγορα η ραχοκοκαλιά του συστήματος μεταφορών της πόλης ξεπερνώντας την μονοκρατορία των λεωφορείων.
Ένα έτος με πάνω από 20 εκατομμύρια επικυρώσεις και νέα γεωγραφία στην πόλη
Στον ένα χρόνο λειτουργίας, το Μετρό Θεσσαλονίκης κατέγραψε σχεδόν 2 εκατομμύρια επικυρώσεις μετακινήσεων κάθε μήνα, δηλαδή περίπου 22 εκατομμύρια επικυρώσεις μέχρι και τις 10 Νοεμβρίου.
Συνέβαλε επίσης στην μείωση κατά περίπου 12%-15% του κυκλοφοριακού φόρτου κυρίως στο κέντρο της πόλης. Παράλληλα είναι ψηλά το ποσοστό ικανοποίησης των χρηστών καθώς περίπου το 80% των Θεσσαλονικέων είναι θετικά προσκείμενοι στην λειτουργία του μέσου.
Το Μετρό Θεσσαλονίκης όμως αλλάζει και την γεωγραφία της πόλης. Με αρκετούς σταθμούς να βρίσκονται πάνω στον άξονα της Εγνατίας Οδού "μετατοπίζει" το κέντρο ενδιαφέροντος πάνω από την παραλία που είχε μονοπωλήσει τις τελευταίες δεκαετίες το ενδιαφέρον της πόλης δίνοντας της μια νέα διάσταση.
Οι σταθμοί που βρίσκονται πάνω στην Εγνατία δημιουργούν νέους πυρήνες αστικής ανάπτυξης και ήδη γύρω από τους σταθμούς αυτούς δημιουργούνται εμπορικές αναπτύξεις ενώ και το οικιστικό ενδιαφέρον ανεβάζει με γεωμετρικούς ρυθμούς τις τιμές ενοικίων και πωλήσεων.
Ένα δεύτερο συμπέρασμα είναι πως ο κεντρικότερος σταθμός της πόλης, είναι ο σταθμός Αγία Σοφία. Είναι τοποθετημένος σε τέτοιο σημείο που εξυπηρετεί τους επιβάτες που κινούνται πέριξ της Εγνατίας ενώ ο πεζόδρομος της Αγίας Σοφίας τους προωθεί προς το παραλιακό μέτωπο και τους εμπορικούς δρόμους με κυρίαρχο αυτόν την Τσιμισκή αλλά και στο επίκεντρο τη Αριστοτέλους. Μοιάζει πολύ με την λειτουργία του σταθμού Σύνταγμα στην Αθήνα.
Αντίβαρο της Αγίας Σοφίας είναι ο σταθμός Βενιζέλου. Μέσω αυτού του σταθμού βγαίνεις στην αγορά της πόλης και πιο χαμηλά στο λιμάνι ενώ μέσα στα στενά κάτω από την Εγνατία μπορείς να κατευθυνθείς προς την Αριστοτέλους. Μοιάζει αρκετά με τη λειτουργία του σταθμού Ομόνοια στην Αθήνα. Αμφότεροι οι δύο αυτοί σταθμοί έχουν περίπου ίση απόσταση από τον άξονα της Αριστοτέλους.
Ένα τρίτο συμπέρασμα είναι πως το Μετρό δεν θα αλλάξει μόνο την ανθρωπογεωγραφία της πόλης αλλά και τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί. Ένα πολύ ενδιαφέρον συμπέρασμα είναι πως στις πρωινές ώρες, δεν υπάρχει τόσος πολύς κόσμος στους συρμούς, όπως για παράδειγμα στην Αθήνα.
Αντίθετα όσο πέρναγε η ώρα και κυρίως από το μεσημέρι και μετά οι συρμοί έφταναν σχεδόν γεμάτοι στην Αγία Σοφία και τις απογευματινές ώρες γινόταν το αδιαχώρητο. Αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί με το συμπέρασμα πως το κέντρο της Θεσσαλονίκης σήμερα κυρίως είναι περιοχή αναψυχής και shopping παρά εργασίας, μια περιοχή ψυχαγωγίας.
Αυτό καθώς τις προηγούμενες δεκαετίες ο κυκλοφοριακός κορεσμός στο κέντρο ίσως "έδιωξε" σε σημαντικό βαθμό την επιχειρηματικότητα πέριξ του κέντρου και περιφερειακά. Αυτό που θα έχει πολύ ενδιαφέρον στο επόμενο διάστημα, μήνες και χρόνια είναι να δούμε αν πλέον με την παρουσία του Μετρό, η επιχειρηματικότητα θα επιστρέψει με μεγαλύτερους ρυθμούς στο κέντρο.
Το Μετρό Θεσσαλονίκης αναδείχθηκε ως έργο της χρονιάς 2024 από το ypodomes.com τόσο από το κοινό όσο και από την επταμελή επιτροπή που συστάθηκε για αυτό το λόγο. Βραβεύθηκε στα πλαίσια του ITC 2025-8ου Συνεδρίου Υποδομών-Μεταφορών.
Η επέκταση προς Καλαμαριά
Ποια θα είναι όμως η συνέχεια; Στις 10 Νοεμβρίου το Μετρό Θεσσαλονίκης διέκοψε την λειτουργία του για ένα μήνα για να ξεκινήσει η διαδικασία ένωσης της βασικής γραμμής με την επέκταση προς Καλαμαριά. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό το Μετρό θα ανοίξει ξανά στις 10 Δεκεμβρίου. Αναμένεται να κλείσει και πάλι τον Μάρτιο και να ανοίξει τις πύλες του ως δίκτυο πλέον που θα διαθέτει δύο γραμμές.
Ποια είναι η επέκταση προς Καλαμαριά; Ας δούμε τα βασικά στοιχεία του μεγάλου αυτού έργου που συμπληρώνει την βασική γραμμή:
Σε συνθήκες λειτουργίας θα εξυπηρετεί καθημερινά 63.000 επιβάτες, θα μειώσει κατά 12.000 την καθημερινή κυκλοφορία οχημάτων, ελαττώνοντας κατά 43 τόνους ημερησίως τους ρύπους CO2, με την απόσταση από τον σταθμό της Μίκρας μέχρι το κέντρο της Θεσσαλονίκης να καλύπτεται σε μόλις 15 λεπτά.
Τα έργα εκτελεί η AKTOR η οποία επίσης κατασκεύασε τη βασική γραμμή του Μετρό Θεσσαλονίκης μαζί με τις Webuild και Hitachi.
Πλέον υπό κατασκευή είναι η επέκταση προς τα νοτιο-ανατολικά που θα προσθέσει επιπλέον πέντε σταθμούς και θα δημιουργήσει το πρώτο μικρό δίκτυο μετρό στην πόλη.Ας
Ας δούμε όμως πως θα λειτουργήσει η επέκταση προς Καλαμαριά. Θα πρέπει να διευκρινίσουμε πως πρόκειται ένα νέο κλάδο που συνδέεται με τη βασική γραμμή. Θα ξεκινά από τον σταθμό της 25ης Μαρτίου και θα περνά από τους σταθμούς (δείχνουμε χάρτη της επέκτασης με τους σταθμούς):
-ΝΟΜΑΡΧΙΑ
-ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ
-ΑΡΕΤΣΟΥ
-ΝΕΑ ΚΡΗΝΗ
-ΜΙΚΡΑ
Στην πραγματικότητα όταν λειτουργήσει η επέκταση θα υπάρχουν δύο γραμμές στο Μετρό Θεσσαλονίκης. Οι πρώτοι 11 σταθμοί από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό μέχρι τον σταθμό της 25ης Μαρτίου θα είναι κοινοί και για τις δύο γραμμές. Μετά οι γραμμές θα διακλαδώνονται είτε προς την Νέα Ελβετία, είτε προς την Μίκρα ανάλογα την επιλογή της διαδρομής.
Το έργο αυτό ξεκίνησε το 2013 και πλέον η κατασκευή του είναι σε τελικό στάδιο. Η επέκταση αυτή προγραμματίζεται από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών να δοθεί σε λειτουργία μέχρι το τέλος του έτους και εκτιμάται ότι θα εξυπηρετούνται περίπου 60.000 επιβάτες επιπλέον ημερησίως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου