κείμενο από το ypodomes.com
Μία χώρα σαν την Ελλάδα που τα προβλήματα περισσεύουν είναι δύσκολο σε αυτή τη συγκυρία να μιλάς για έργα. Όμως υπάρχει ένα δεδομένο που είναι διαχρονικό και ανεξάρτητο από την οικονομική μας κατάσταση. Αυτό δεν είναι άλλο από την ..αιωνιότητα. Όχι όμως την θρησκευτική. Το ypodomes.com αποφάσισε να σας κάνει μία παρουσίαση για τα ..αιώνια Ελληνικά έργα.
Ζούμε στην χώρα των αιώνιων έργων. Όταν ξεκινά μία εξαγγελία για ένα έργο π.χ για ένα οδικό έργο, πιστεύουμε πως ..το νερό έχει μπει στο αυλάκι. Όμως αυτό δεν συμβαίνει. Η εξαγγελία ουσιαστικά αναφέρεται στο σχέδιο που υπάρχει για να γίνει αυτό το έργο.
Από εκείνη την πρώτη εξαγγελία μπορεί να περάσουν 2-3-4 ή και περισσότερα χρόνια μέχρι κάποιος επόμενος πολιτικός να το «επαναφέρει» στην πραγματικότητα. Φυσικά δεν είμαστε ακόμα ούτε σε φάση εκπόνησης μελετών. Μόλις βρεθούν τα κονδύλια ξεκινά ο πρώτος γολγοθάς που αφορά την δημοπράτηση των μελετών.
Ο διαγωνισμός μπορεί να αποτύχει 1-2 ή και 3 φορές μέχρι τελικά να υπάρξει ανάδοχος μελετητής. Συνήθως οι μελέτες για ένα έργο διαρκούν από 1 έως 2 χρόνια. Εννοείται πως θα υπάρξουν παρατάσεις για την ολοκλήρωση τους λόγω «ανυπέρβλητων προβλημάτων», του «καιρού» και άλλων «αστάθμητων παραγόντων» που φυσικά δεν είχαν συνυπολογισθεί στην προσφορά των μελετητικών γραφείων.
Τελικά οι μελέτες ολοκληρώνονται (ενώ από την πρώτη εξαγγελία έχουν ήδη περάσει σχεδόν 6 χρόνια) και πλέον το έργο θεωρείται «ώριμο» για να δημοπρατηθεί. Πριν από αυτό όμως πρέπει να έχει έγκριση Περιβαλλοντικών όρων και να περάσει από το ΥΠΕΚΑ (Υπουργείο Περιβάλλοντος). Εκεί ο φάκελος στην καλύτερη περίπτωση θα κάτσει από 1 έως 2 χρόνια μέχρι να εκδοθεί απόφαση.
Μετά από την έγκριση των Π.Ο αν είναι τυχερό το έργο θα ενταχθεί σε κάποιο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα (όπως το ΕΣΠΑ) για να υλοποιηθεί. Αυτό θα προχωρήσει εφόσον κάποιος σύλλογος, ομάδα πολιτών ή άλλοι δεν καταθέσουν προσφυγή κατά του έργου στο ΣτΕ (Συμβούλιο της Επικρατείας) υπόθεση που μπορεί να εξετασθεί σε χρονικό διάστημα που μπορεί να διαρκέσει έως και 2 χρόνια (λόγω αλλαγών στην ημερομηνία εκδίκασης, αναβολές λόγω διαφόρων λόγων κ.α).
Το έργο μπορεί να έχει πιάσει ήδη 10 χρόνια από την πρώτη εξαγγελία. Περνάμε όμως στην «ώριμη φάση». Συνήθως αυτή η διαδικασία κρατά 6-12 μήνες το λιγότερο. Θα εμπλακούν Δήμοι, Περιφέρειες, Υπηρεσίες, Υπουργεία και τελικά το έργο εντάσσεται προς χρηματοδότηση. Πλέον περνάμε στην φάση για την δημοπράτηση του έργου.
Εκεί αρχίζουν τα πραγματικά δύσκολα. Ορίζεται μία ημερομηνία δημοπράτησης εντός διμήνου και το έργο μπορεί να χρειαστεί 1-2-3 φορές μέχρι τελικά να υπάρξει «προσωρινός ανάδοχος» καθώς μπορεί να υπάρξουν ενστάσεις κατά της προκήρυξης του έργου, κατά του φακέλου ενός η περισσοτέρων διαγωνιζόμενων, κατά της διαδικασίας, να μην υπάρξουν καθόλου προσφορές και άλλα πολλά.
Εφόσον υπάρξει προσωρινός ανάδοχος τις περισσότερες φορές θα χρειαστεί να περάσει χρονικό διάστημα από 4 μήνες έως και 1,5 χρόνος μέχρι η σύμβαση κατασκευής να υπογραφεί καθώς πρέπει: να εγκριθεί από το ΔΣ του φορέα υλοποίησης, να συνταχθεί, να σταλεί στο Ελεγκτικό Συνέδριο για να εγκριθεί, να παρουσιαστεί στη Βουλή (αν είναι έργο άνω των 20εκ.ευρώ), να προσκομίσει ο ανάδοχος τις απαραίτητες εγγυητικές επιστολές και να εξετασθούν όλες οι προσφυγές από άλλους ενδιαφερόμενους που δεν τα κατάφεραν.
Το έργο μας έχει ήδη 12 χρόνια ζωής και μόλις ξεκινά η κατασκευή του με διάρκεια ζωής τα 3 χρόνια. Εδώ υπάρχουν άλλοι σκόπελοι. Πριν ξεκινήσουν τα έργα πρέπει να εγκριθούν οι «μελέτες εφαρμογής» και διάφορες άλλες εγκρίσεις που περνούν από Δήμους, Περιφέρειες, Υπουργεία και μπορεί να κρατήσουν το έργο ανενεργό ακόμα και για ένα χρόνο.
Μετά μπορεί να έχουμε προβλήματα στην εφαρμογή των μελετών που συνήθως παρουσιάζουν μεγάλες αστοχίες ενώ και ο ανάδοχος αρχίζει να εγείρει απαιτήσεις από τον φορέα υλοποίησης. Επίσης μπορεί να οικονομικά προβλήματα του αναδόχου ή τα προβλήματα πληρωμών από τον φορέα υλοποίησης να δημιουργήσουν μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις και το έργο να γίνει ..λάστιχο.
Η συντριπτική πλειοψηφία των έργων στην Ελλάδα ξεπερνούν τον αρχικό χρόνο κατασκευής και ποσού της σύμβασης. Αυτό δημιουργεί νέες καθυστερήσεις που μπορεί να φτάσει το έργο των 3 ετών στα 5 ή και 6 χρόνια. Στα θέματα που ανακύπτουν συνήθως στα έργα τα σοβαρότερα είναι οι απαλλοτριώσεις και οι αρχαιολογικές ανασκαφές. Αν κάτι από αυτά τα δύο ή χειρότερα και τα δύο, μπορεί να κρατήσουνν εγκλωβισμένο ένα έργο για πολλά χρόνια (όπως στην περίπτωση του Μετρό Θεσσαλονίκης).
Αυτό φυσικά αν δεν έχουμε έκπτωση του αναδόχου και νέα δημοπράτηση για την ολοκλήρωση του έργου που εκεί χρονικά η ολοκλήρωση του έργου μπορεί να τριπλασιαστεί από την αρχική του διάρκεια.
Τελικά το έργο μας ολοκληρώνεται, οι απαραίτητε κορδέλες και τα χαμογελαστά πρόσωπα θα είναι εκεί, με υπερβάσεις κόστους και χρόνου ενώ από τη αρχική εξαγγελία έχουν περάσει 18-20 χρόνια! Νομίζετε πως πρόκειται για υπερβολή; Παρακάτω σας παραθέτουμε έργα που έχουν ήδη ξεπεράσει και το δικό μας παράδειγμα κακοδιαχείρισης έργων:
Μετρό Θεσσαλονίκης: έχουν περάσει 21 χρόνια από την πρώτη δημοπράτηση (όχι εξαγγελία γιατί εκεί πάμε στα 40 χρόνια)
Κάθετος άξονας Εγνατίας Αρδάνιο-Ορμένιο: έχουν περάσει 20 χρόνια από την πρώτη εξαγγελία ενώ μία από τις εργολαβίες κατασκευάζεται από το ..2002! ενώ βρίσκεται ακόμα υπό κατασκευή.
Σιδηροδρομικά έργα: Τυχαία αναφέρουμε το έργο διάνοιξης της σήραγγας Καλλιδρόμου που εξαγγέλθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980, ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1997(!) ενώ η διάνοιξη της (προσέξτε, όχι η ολοκλήρωση του έργου) έγινε πριν 2 μήνες. Το έργο συνεχίζεται ακόμα έχοντας ήδη κλείσει 16 χρόνια κατασκευών!
Ο κατάλογος είναι τόσο μακρύς που θα μπορούσαμε να καλύψουμε δεκάδες σελίδες. Στον περήφανο κόσμο των Ελληνικών (και μαρτυρικών) έργων…
Μία χώρα σαν την Ελλάδα που τα προβλήματα περισσεύουν είναι δύσκολο σε αυτή τη συγκυρία να μιλάς για έργα. Όμως υπάρχει ένα δεδομένο που είναι διαχρονικό και ανεξάρτητο από την οικονομική μας κατάσταση. Αυτό δεν είναι άλλο από την ..αιωνιότητα. Όχι όμως την θρησκευτική. Το ypodomes.com αποφάσισε να σας κάνει μία παρουσίαση για τα ..αιώνια Ελληνικά έργα.
Ζούμε στην χώρα των αιώνιων έργων. Όταν ξεκινά μία εξαγγελία για ένα έργο π.χ για ένα οδικό έργο, πιστεύουμε πως ..το νερό έχει μπει στο αυλάκι. Όμως αυτό δεν συμβαίνει. Η εξαγγελία ουσιαστικά αναφέρεται στο σχέδιο που υπάρχει για να γίνει αυτό το έργο.
Από εκείνη την πρώτη εξαγγελία μπορεί να περάσουν 2-3-4 ή και περισσότερα χρόνια μέχρι κάποιος επόμενος πολιτικός να το «επαναφέρει» στην πραγματικότητα. Φυσικά δεν είμαστε ακόμα ούτε σε φάση εκπόνησης μελετών. Μόλις βρεθούν τα κονδύλια ξεκινά ο πρώτος γολγοθάς που αφορά την δημοπράτηση των μελετών.
Ο διαγωνισμός μπορεί να αποτύχει 1-2 ή και 3 φορές μέχρι τελικά να υπάρξει ανάδοχος μελετητής. Συνήθως οι μελέτες για ένα έργο διαρκούν από 1 έως 2 χρόνια. Εννοείται πως θα υπάρξουν παρατάσεις για την ολοκλήρωση τους λόγω «ανυπέρβλητων προβλημάτων», του «καιρού» και άλλων «αστάθμητων παραγόντων» που φυσικά δεν είχαν συνυπολογισθεί στην προσφορά των μελετητικών γραφείων.
Τελικά οι μελέτες ολοκληρώνονται (ενώ από την πρώτη εξαγγελία έχουν ήδη περάσει σχεδόν 6 χρόνια) και πλέον το έργο θεωρείται «ώριμο» για να δημοπρατηθεί. Πριν από αυτό όμως πρέπει να έχει έγκριση Περιβαλλοντικών όρων και να περάσει από το ΥΠΕΚΑ (Υπουργείο Περιβάλλοντος). Εκεί ο φάκελος στην καλύτερη περίπτωση θα κάτσει από 1 έως 2 χρόνια μέχρι να εκδοθεί απόφαση.
Μετά από την έγκριση των Π.Ο αν είναι τυχερό το έργο θα ενταχθεί σε κάποιο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα (όπως το ΕΣΠΑ) για να υλοποιηθεί. Αυτό θα προχωρήσει εφόσον κάποιος σύλλογος, ομάδα πολιτών ή άλλοι δεν καταθέσουν προσφυγή κατά του έργου στο ΣτΕ (Συμβούλιο της Επικρατείας) υπόθεση που μπορεί να εξετασθεί σε χρονικό διάστημα που μπορεί να διαρκέσει έως και 2 χρόνια (λόγω αλλαγών στην ημερομηνία εκδίκασης, αναβολές λόγω διαφόρων λόγων κ.α).
Το έργο μπορεί να έχει πιάσει ήδη 10 χρόνια από την πρώτη εξαγγελία. Περνάμε όμως στην «ώριμη φάση». Συνήθως αυτή η διαδικασία κρατά 6-12 μήνες το λιγότερο. Θα εμπλακούν Δήμοι, Περιφέρειες, Υπηρεσίες, Υπουργεία και τελικά το έργο εντάσσεται προς χρηματοδότηση. Πλέον περνάμε στην φάση για την δημοπράτηση του έργου.
Εκεί αρχίζουν τα πραγματικά δύσκολα. Ορίζεται μία ημερομηνία δημοπράτησης εντός διμήνου και το έργο μπορεί να χρειαστεί 1-2-3 φορές μέχρι τελικά να υπάρξει «προσωρινός ανάδοχος» καθώς μπορεί να υπάρξουν ενστάσεις κατά της προκήρυξης του έργου, κατά του φακέλου ενός η περισσοτέρων διαγωνιζόμενων, κατά της διαδικασίας, να μην υπάρξουν καθόλου προσφορές και άλλα πολλά.
Εφόσον υπάρξει προσωρινός ανάδοχος τις περισσότερες φορές θα χρειαστεί να περάσει χρονικό διάστημα από 4 μήνες έως και 1,5 χρόνος μέχρι η σύμβαση κατασκευής να υπογραφεί καθώς πρέπει: να εγκριθεί από το ΔΣ του φορέα υλοποίησης, να συνταχθεί, να σταλεί στο Ελεγκτικό Συνέδριο για να εγκριθεί, να παρουσιαστεί στη Βουλή (αν είναι έργο άνω των 20εκ.ευρώ), να προσκομίσει ο ανάδοχος τις απαραίτητες εγγυητικές επιστολές και να εξετασθούν όλες οι προσφυγές από άλλους ενδιαφερόμενους που δεν τα κατάφεραν.
Το έργο μας έχει ήδη 12 χρόνια ζωής και μόλις ξεκινά η κατασκευή του με διάρκεια ζωής τα 3 χρόνια. Εδώ υπάρχουν άλλοι σκόπελοι. Πριν ξεκινήσουν τα έργα πρέπει να εγκριθούν οι «μελέτες εφαρμογής» και διάφορες άλλες εγκρίσεις που περνούν από Δήμους, Περιφέρειες, Υπουργεία και μπορεί να κρατήσουν το έργο ανενεργό ακόμα και για ένα χρόνο.
Μετά μπορεί να έχουμε προβλήματα στην εφαρμογή των μελετών που συνήθως παρουσιάζουν μεγάλες αστοχίες ενώ και ο ανάδοχος αρχίζει να εγείρει απαιτήσεις από τον φορέα υλοποίησης. Επίσης μπορεί να οικονομικά προβλήματα του αναδόχου ή τα προβλήματα πληρωμών από τον φορέα υλοποίησης να δημιουργήσουν μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις και το έργο να γίνει ..λάστιχο.
Η συντριπτική πλειοψηφία των έργων στην Ελλάδα ξεπερνούν τον αρχικό χρόνο κατασκευής και ποσού της σύμβασης. Αυτό δημιουργεί νέες καθυστερήσεις που μπορεί να φτάσει το έργο των 3 ετών στα 5 ή και 6 χρόνια. Στα θέματα που ανακύπτουν συνήθως στα έργα τα σοβαρότερα είναι οι απαλλοτριώσεις και οι αρχαιολογικές ανασκαφές. Αν κάτι από αυτά τα δύο ή χειρότερα και τα δύο, μπορεί να κρατήσουνν εγκλωβισμένο ένα έργο για πολλά χρόνια (όπως στην περίπτωση του Μετρό Θεσσαλονίκης).
Αυτό φυσικά αν δεν έχουμε έκπτωση του αναδόχου και νέα δημοπράτηση για την ολοκλήρωση του έργου που εκεί χρονικά η ολοκλήρωση του έργου μπορεί να τριπλασιαστεί από την αρχική του διάρκεια.
Τελικά το έργο μας ολοκληρώνεται, οι απαραίτητε κορδέλες και τα χαμογελαστά πρόσωπα θα είναι εκεί, με υπερβάσεις κόστους και χρόνου ενώ από τη αρχική εξαγγελία έχουν περάσει 18-20 χρόνια! Νομίζετε πως πρόκειται για υπερβολή; Παρακάτω σας παραθέτουμε έργα που έχουν ήδη ξεπεράσει και το δικό μας παράδειγμα κακοδιαχείρισης έργων:
Μετρό Θεσσαλονίκης: έχουν περάσει 21 χρόνια από την πρώτη δημοπράτηση (όχι εξαγγελία γιατί εκεί πάμε στα 40 χρόνια)
Κάθετος άξονας Εγνατίας Αρδάνιο-Ορμένιο: έχουν περάσει 20 χρόνια από την πρώτη εξαγγελία ενώ μία από τις εργολαβίες κατασκευάζεται από το ..2002! ενώ βρίσκεται ακόμα υπό κατασκευή.
Σιδηροδρομικά έργα: Τυχαία αναφέρουμε το έργο διάνοιξης της σήραγγας Καλλιδρόμου που εξαγγέλθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980, ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1997(!) ενώ η διάνοιξη της (προσέξτε, όχι η ολοκλήρωση του έργου) έγινε πριν 2 μήνες. Το έργο συνεχίζεται ακόμα έχοντας ήδη κλείσει 16 χρόνια κατασκευών!
Ο κατάλογος είναι τόσο μακρύς που θα μπορούσαμε να καλύψουμε δεκάδες σελίδες. Στον περήφανο κόσμο των Ελληνικών (και μαρτυρικών) έργων…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου