ΟΣΕ:Το τρένο ξανασφύριξε στα Καλάβρυτα

O oδοντωτός Διακοφτο- Καλάβρυτα συγκαταλέγεται στις πιο όμορφες σιδηροδρομικές διαδρομές του κόσμου και με την πρόσφατη ανακάινιση της γραμμής θα προσελκύσει πολλούς να διανύσουν την όμορφη αυτή διαδρομή. Η αντικατάσταση της γραμμής ήταν εξαιρετικά δύσκολη και επίπονη, αφού στον πιο στενό οδοντωτό του κόσμου η πολυκαιρία και η διάβρωση είχε σχεδόν σβήσει από το χάρτη τις παλαιές διατάξεις των εφεδράνων, ενώ οι μεταλλικές ράγες μαζί με τους στρωτήρες, τους κοχλίες και τις σφήνες της σιδηροδρομικής γραμμής είχαν γίνει ένα σώμα μεταξύ τους και με το χώμα.
Για να συντηρηθούν και να ενισχυθούν οι δέκα γέφυρες - κομψοτεχνήματα, λιθόκτιστες με λαξευμένες πέτρες, οι οποίες βρίσκονται στα είκοσι δύο χιλιόμετρα της συνολικής διαδρομής, έγιναν χειρουργικού τύπου επεμβάσεις, αφού πρώτα οι γέφυρες ανυψώθηκαν με γερανούς μετρώντας με δέος το μεγάλο βάθος του φαραγγιού. Στις δυσκολίες του έργου προστέθηκαν οι συνέπειες της μεγάλης καταστροφής του 2007. Οι πυρκαγιές έπληξαν σημαντικά τμήματα της κατασκευής, αναστάτωσαν το χρονοδιάγραμμα και έθεσαν σε κίνδυνο το σύνολο του έργου.
Με λίγους μήνες καθυστέρηση τελικά ολοκληρώθηκε το έργο ανακαίνισης και αποκατάστασης του οδοντωτού και άρχισαν τα δρομολόγια στο πανέμορφο φαράγγι του Βουραϊκού, με νέο τροχαίο υλικό. Ο οδοντωτός, ηλικίας άνω των 100 ετών, της εποχής του Χαρίλαου Τρικούπη, στο σύνολό του έχει χαρακτηριστεί ιστορικό μνημείο από το υπουργείο Πολιτισμού. Η επαναλειτουργία του γραφικού δικτύου, έπειτα από ενάμιση περίπου χρόνο, που είχαν διακοπεί τα δρομολόγια λόγω των έργων, συμπίπτει αυτές στις ημέρες με την επέτειο της μεγάλης σφαγής των Καλαβρύτων από τους κατακτητές του 1943 αλλά και την έναρξη της χειμερινής τουριστικής περιόδου, δίνοντας έναυσμα για τουριστικές επισκέψεις στην περιοχή. Γι’ αυτό έχουν προγραμματιστεί πυκνά δρομολόγια τα Σαββατοκύριακα.
Η συγκεκριμένη διαδρομή συγκαταλέγεται στις 6 ομορφότερες παγκοσμίως (οι υπόλοιπες είναι η διαδρομή του Semmering στην Αυστρία, των Albula και Bernina στην Ελβετία, του Darjeeling των Ιμαλαΐων στην Ινδία, του Grand Canyon στην Αμερική και του Μάτσου Πίτσου στις Ανδεις του Περού), ενώ αποτελεί το στενότερο οδοντωτό στον κόσμο, με το πλάτος της γραμμής να φτάνει μόλις τα 75 εκατοστά. Διανύει 22,4 χιλιόμετρα διαδρομής και αναρριχάται σε υψόμετρο 720 μ. Το μοναδικής ομορφιάς δρομολόγιο διαρκεί περίπου μία ώρα, με τον οδοντωτό να ξεκινά από το Διακοφτό, να διασχίζει το φαράγγι του Βουραϊκού και να καταλήγει στα Καλάβρυτα.
Στα σχέδια της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε. συγκαταλέγεται η μέγιστη δυνατή αξιοποίηση της διαδρομής, δίνοντας έμφαση και στο τουριστικό εκτός από το αμιγώς συγκοινωνιακό μέρος. Ετσι, η εταιρία σχεδιάζει την ανάπτυξη συνεργασιών με τη Δημοτική Επιχείρηση Χιονοδρομικού Κέντρου, τοπικά καλύμματα και μονάδες εστίασης με στόχο τη δημιουργία ολοκληρωμένων τουριστικών πακέτων, την επιθετική προώθηση του οδοντωτού στην ελληνική αλλά και τη διεθνή αγορά και την προώθηση του μαθητικού, χιονοδρομικού, οικολογικού και θρησκευτικού τουρισμού.
Οι δυσκολίες υλοποίησης του έργου
Το έργο κρίθηκε πρωτοποριακό σε παγκόσμιο επίπεδο, λόγω των δυσκολιών και ιδιαιτεροτήτων που έπρεπε να αντιμετωπιστούν για την υλοποίησή του. Ειδικότερα, οι πέντε πιο χαρακτηριστικές δυσκολίες είναι οι εξής:
1 Για να ανυψωθούν και να συντηρηθούν οι λιθόκτιστες γέφυρες σε σημεία που δεν μπορούν να φτάσουν και να εγκατασταθούν σύγχρονα ανυψωτικά μηχανήματα χρησιμοποιήθηκαν «εφευρέσεις», όπως, για παράδειγμα, η σχεδίαση και χρήση μεταλλικού ικριώματος τύπου προβόλου με αντίβαρο από δεξαμενές νερού που αντλήθηκε από τον Bουραϊκό.
2 Tο πλάτος της γραμμής σε ορισμένα σημεία είναι τόσο στενό που δεν επέτρεπε την κάθοδο ούτε ενός ανθρώπου από το τρένο, πόσο μάλλον εκφόρτωση υλικών. Kατά συνέπεια, το τρένο σταματούσε σε σημεία που υπάρχει σχετικά μικρό άνοιγμα και σε σημαντική απόσταση από το σημείο εργασιών, υποχρεώνοντας σε μεταφορά υλικών και εξοπλισμού με τα χέρια.
3 Η μεταφορά προσωπικού και μικροεξοπλισμού ήταν εφικτή μόνο με την πλατφόρμα του τρένου, που περιορίζει τη μεταφορική ικανότητα ως τρεις τόνους, ενώ οι διαστάσεις του φορτίου δεν έπρεπε να υπερβαίνουν το πλάτος της μηχανής του τρένου, ώστε να διέρχεται με ασφάλεια από τις σήραγγες
4 Σε πολλά σημεία τα βάθρα και ακρόβαθρα ήταν αναγκαίο να ενισχυθούν με αγκύρια, ενώ έπρεπε να γίνουν τσιμεντενέσεις για να καλυφθούν τα κενά και διάκενα λόγω της διάβρωσης του φυσικού εδάφους.
5 Λόγω της διάβρωσης στην άκρη των ακροβάθρων οι στρωτήρες δεν εδράζονταν ορθά και σε κάθε περίπτωση έπρεπε να προστατευθούν τα ακρόβαθρα και τα εφέδρανα με ειδικά αρμοκάλυπτρα.
Οι αριθμοί
7,7 εκατομμύρια ευρώ κόστισε το έργο, με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση κατά 75% και εθνική συμμετοχή κατά 25%.
3,4 χιλιόμετρα είναι το μήκος της γραμμής όπου υπάρχει οδόντωση σε συνολικό μήκος δικτύου 22,4 χλμ.
10 μεταλλικές γέφυρες με λιθόκτιστα βάθρα και ακρόβαθρα ανακατασκευάστηκαν και αντικαταστάθηκε η βάση στήριξής τους.
8 χιλιόμετρα γραμμής ανακατασκευάστηκαν στην αμυντική στοά, η οποία προφυλάσσει τις αμαξοστοιχίες από πτώση βράχων.
720 μέτρων υψόμετρο αναρριχάται ο οδοντωτός στα 22,4 χιλιόμετρα της διαδρομής του, τα οποία διανύει σε μία ώρα.